Về đền Bà chúa Cột Cờ ở thành phố Thái Nguyên - cảm nhận của Đoàn Đức Phương

Hồi còn là sinh viên Khoa Ngữ Văn - Đại học Tổng hợp Hà Nội, một ông thầy của chúng tôi tên là Đoàn Đức Phương. Ông dạy chúng tôi mảng văn học Việt Nam hiện đại và lí luận văn học.

Còn bây giờ, cũng tên Đoàn Đức Phương, hoàn toàn trùng khít về tên, nhưng là người khác. Về các trường hợp trùng tên kì lạ ở Việt Nam, trên Giao Blog có thể đọc ở đây hay ở đây (đó là các trường hợp Nguyễn Đức Nhuận, Trần Thị Vinh, Nguyễn Thế Kỷ, Nguyễn Minh Đức, Hoàng Hữu Phước).

Bạn Đoàn Đức Phương hiện làm việc tại công an Thái Nguyên, mấy năm trước thì có hoàn thành luận văn học vị Tôn giáo học về người Mông theo Tin lành. Đại khái như sau.

Ghi chép nhanh ở Thái Nguyên : hội thảo Phật giáo, những cuộc gặp gỡ nhân duyên

Vừa rồi, du lãng mạn Thái Nguyên với nhiệm vụ chính là tham gia hội thảo Phật giáo Thái Nguyên (bài của chủ nhân Giao Blog là về vùng đất Thái Nguyên và các ngôi chùa Thái Nguyên trong thời kì vương quốc Cao Bằng của nhà Mạc 1593-1683, đọc toàn văn ở đây), thì thật kì lạ, được gặp những con người mà tưởng chừng không thể gặp được bao giờ ở bối cảnh Thái Nguyên.

Đại khái, hội thảo ở Thái Nguyên về Phật giáo Thái Nguyên thì xem nhanh ở hai video dưới đây.

Cập nhật 2022 tình hình đền Quan Quận (Sóc Sơn) thờ 18 quận công nhà Mạc

Về đền Quan Quận, tức Mạc gia từ, ở thôn Thanh Hà xã Nam Sơn huyện Sóc Sơn (Hà Nội), trên Giao Bog có thể đọc ở đây và ở đây.

Về ngôi đền độc đáo này, chúng tôi đã tới khảo sát từ năm 2007, tức từ 15 năm về trước. Gần đây, trong một bài viết năm 2022, chúng tôi có tóm tắt như sau (toàn văn ở đây):

Vương triều Mạc thời kì Cao Bằng (1593-1683) : khu vực Thái Nguyên và vị nữ tướng hiện được thờ trong Đền Cột Cờ

Đền Cột Cờ ở thành phố Thái Nguyên đã được nhận bằng di tích cấp tỉnh vào năm 2014, Giao Blog đã điểm tin ở đây (tháng 5 năm 2019).

Tương truyền, đền thờ một nữ tướng thời Mạc.

Nhà Mạc ở Cao Bằng có nữ tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ.

Đồng thời, còn có một nữ tướng. Bà đã cầm quân chống lại quân nhà Lê Trịnh ở vùng Thái Nguyên.

Thuồng luồng trong văn hóa truyền thống Tày Nùng (bài Nguyễn Văn Bách)

Văn nghệ Thứ Bảy : Thái Bình với Búp Trên Cành 40 năm, và nhìn nhanh Thái Nguyên

Có hai tỉnh Thái của Đại Việt ngày nay, là Thái Bình và Thái Nguyên. Có rất nhiều người ở Thái Bình lên Thái Nguyên lập nghiệp.

Không phải là một đối sánh về hai tỉnh Thái, mà muốn cập nhật tình hình hiện nay trong việc bồi dưỡng năng lực viết cho giới trẻ của hai tỉnh.

Tỉnh Thái Bình đã có được một truyền thống Búp Trên Cành đáng trân trọng. Vào mùa hè năm 2019, là tư cách một trong những người có đóng góp lớn cho truyền thống Búp Trên Cành ngay sau ngày 30/4/1975, nhà thơ Kim Chuông (quê gốc Vĩnh Bảo - Hải Phòng), có cho đăng tải một bài viết mang tỉnh nhìn lại và khái quát bức tranh hiện tại của Búp Trên Cành. Xem cụ thể ở dưới.

Vương triều Mạc thời kì Cao Bằng : các di tích, di vật mới tìm thấy ở huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên)

Về vương triều Mạc thời kì Cao Bằng vẫn rất mạnh vào khoảng hai thập niên 1610 - 1620, thì có thể đọc bài học thuật đã công bố ở đây, ở đây hay ở đây.

Trước khi lên Cao Bằng, thì có một thời gian, vương triều Mạc đã chiếm cứ vùng Thái Nguyên. Điều này cũng đã được trình bày ngắn gọn trong các công bố học thuật trên.

Kết thúc kì an cư kiết hạ năm 2017 (Phật lịch 2561), trước rằm tháng 8

Các nơi đang vào dịp kết thúc kì an cư kiết hạ (trong ba tháng, từ tháng 5 đến tháng 8 âm lịch).

Văn nghệ Thứ Bảy : Việt Nam trước và sau 1975, qua góc ảnh Gunter

Là những bức ảnh sau.

Khu tự trị Việt Bắc : những ngày đầu của sư phạm Thái Nguyên (hồi kí Vũ Nho)

Đang còn dở câu chuyện với một người bạn về Khu tự trị Việt Bắc - vấn đề quan tâm chung của hai người.

Hôm nay, đọc một bài mới của bác Vũ Nho về trường Sư phạm Việt Bắc những ngày đầu. Như một hồi kí.

Nghệ sĩ toàn quốc Việt Nam đang ăn giỗ ai (Nguyễn Thúy Quỳnh hỏi)

Lần tới nếu gặp trực tiếp, sẽ hỏi bác nghệ sĩ Hoài Linh (đồng thời cũng là một thầy đồng có tiếng ở khu vực Tp. Hồ Chí Minh).

Đầu tiên, là đưa lại câu hỏi của nhà văn Nguyễn Thúy Quỳnh.

Bắc Kạn, một tỉnh mới có từ Pháp thuộc : Lịch sử khái quát

Một dòng quan trọng đã được lược bỏ trong Trần Dân Tiên: chậm chút, là người khác lên đọc Tuyên ngôn

Góp phần để giúp Việt Minh sớm thoát ra khỏi trận đánh ác liệt với tàn quân Nhật Bản và lính bảo hoàng của hoàng đế Bảo Đại tại Thái Nguyên, là một người Mĩ và đồng đội của anh đang chiến đấu bên cạnh bác Văn (xem lại ở đây). 

Tối hậu thư viết chung của anh Văn và Thomas gửi đại diện quân đội Nhật ở Thái Nguyên (hạ tuần tháng 8/1945)

Truyền đơn của Việt Minh rải trong rừng Việt Bắc thời 1940s (có thấy cả  ở đây ! )

Người Nhật đã chuẩn bị chu đáo cho việc đổ bộ vào Đông Dương. Một trong những việc ở khâu chuẩn bị, là đào tạo đội ngũ phiên dịch chiến trường. Người ta chọn tiếng Pháp làm chủ lực. Một công đôi việc: vừa làm việc được với người Pháp đang làm chủ Đông Dương, lại vừa nói chuyện được với người dân bản xứ.

Còn người Mĩ, trong OSS, cũng chuẩn bị không kém phần chu đáo cho việc vào Việt Nam. Bởi vậy, đã có một vài phiên dịch tiếng Việt của OSS khi họ tới núi rừng Việt Bắc giao thiệp với Việt Minh. Họ đã học cấp tốc tiếng Việt đầu những năm 1940, tại Mĩ, trước khi được tung vào chiến trường.

Chiến công đầu tại Thái Nguyên năm 1945 : Tình cảm cá nhân của anh Văn đã chinh phục Thomas

Allison Thomas  đang hướng dẫn ném lựu đạn cho những chiến sĩ Việt Minh (Việt Bắc,  tháng 8 năm 1945)

Người Mĩ cùng Việt Minh đi từ Thái Nguyên xuống Hà Nội vào tháng 8 năm 1945 : Không phải Patti, mà là Thomas

Patti tức Archimedes Patti, năm 1945 là đại tá tình báo Mĩ, một nhân chứng quan trọng của Cách mạng Tháng Tám. Sau năm 1975, ông viết cuốn sách dạng hồi kí mang tên Tại sao Việt Nam - được Đại tá dưới trướng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Lê Trọng Nghĩa dịch sang tiếng Việt như vậy gần đây.

Đồi phong Tướng và ATK Định Hóa : Vị trí của Thái Nguyên trong kháng chiến

Tôi đã lang thang ở khu vực này. Nhưng quan tâm, thì lại ở hai việc tưởng không liên quan gì: một là, theo chân một ông thầy Tào (thầy cúng kiểu Đạo giáo) người Dao vào nhóm người Dao ở trong vùng; hai là, tranh thủ, thử tìm kiếm xem có một chỗ nào giông giống như Quỉ Môn Quan bên Lạng Sơn hay không.

Hơn một tuần lễ ở Thái Nguyên : Vai trò trọng yếu của giải phóng Thái Nguyên đối với Cách mạng Tháng Tám

Chưa cần mở tư liệu lịch sử, chỉ cần đọc nhanh tin của chính báo địa phương Thái Nguyên hiện nay cũng phần nào thấy được vai trò của giải phóng Thái Nguyên.

Nếu không vượt qua được cửa ngõ Thái Nguyên, chắc là đoàn quân tháp tùng Nguyễn Ái Quốc/Hồ Chí Minh không về Hà Nội được, hoặc ngày đọc tuyên ngôn độc lập sẽ phải muộn hơn ngày 2 tháng 9. Thậm chí, rất có thể, sẽ là người khác lên đọc tuyên ngôn.

Có lẽ đây là lí do quan trọng để Hồ Chủ tịch một vài năm sau đã phong cấp Đại tướng cho cụ Võ Nguyên Giáp.