Nhà Mạc ở Vĩnh Phúc (điều tra năm 2021 của nhóm nhà báo Vũ Xuân Bân - Nguyễn Tiến Dũng)

Về nhà Mạc ở Vĩnh Phúc, trên Giao Blog thì có thể đọc lại ở đây (năm 2013), ở đây (năm 2014), hay ở đây (tháng 1 năm 2018).

Bây giờ là cập nhật điều tra mang tính báo chí của hai tác giả Vũ Xuân Bân và Nguyễn Tiến Dũng. Loạt bài gồm 3 kì đã đăng tải năm 2021 trên trang của Tạp chí Văn hóa & Phát triển.

Mandala trong Phật giáo

Một chủ đề thú vị trong Phật giáo.

Bài đầu tiên lấy về từ trang Đại bảo tháp Mandala Tây Thiên.

Lại bị trộm cổ vật : phá két lấy trọn 40 đạo sắc phong ở Dị Nậu (Tam Nông, Phú Thọ)

Nhiều năm nay, vùng Vĩnh Phúc và Phú Thọ rất hay bị trộm cổ vật. Chẳng hạn vụ lớn lần trước thì xem lại ở đây.

Tháng 6 năm 2021 là vụ trộm toàn bộ sắc phong của một ngôi đền cổ tại Dị Nậu. Kẻ trộm đã phá két sắt vào khoảng thời gian cả nước đi bầu cử "3 trong 1".

Một vụ đạo văn đã bị quên lãng (nhóm Bùi Đăng Sinh ở Vĩnh Phúc)

Hồi chúng tôi du lãng nhiều ở Vĩnh Phúc để chuẩn bị cho hội thảo về nhà Mạc và hậu duệ tại đây (xem nhanh hội thảo đó ở đây), thì có nghe vụ này. Cũng có được tư liệu để ngắm nghía, nhưng mà mải việc khác, nên quên béng !

Bây giờ, nhân có việc liên quan đến Vĩnh Phúc, mới sực nhớ lại.

Cũng mới nhớ ra hồi xửa xưa tôi đã có lần tới tận nhà bác Nguyễn Khắc Xương ở trên đó. Hồi ấy, chúng tôi đi đến làng cười Văn Lang, rồi tới Đại học Hùng Vương. Cụ bà Nguyễn Khắc Xương còn cẩn thận đưa cụ ra tận xe đón, dặn dò gì đó, rồi mới an tâm chào tạm biệt.

Văn miếu Vĩnh Phúc : sau mấy năm, thử nhìn lại

Mình đang quan tâm đến Văn miếu Mao Điền (Hải Dương) với văn hóa xứ Đông, ví dụ đã đề cập nhanh ở đây và ở đây.

Bây giờ, Văn miếu Mao Điền đang hưng vượng, trở thành một điểm đến của nhiều du khách. Rõ ràng, nền tảng của Văn miếu Mao Điền đã có tới khoảng 500 năm lịch sử. Việc hưng vượng ngày nay là có gốc rễ đó.

Đồng thời, cũng có quan tâm đến Văn miếu Vĩnh Phúc. Ví dụ đã đi ở đây (mấy năm về trước rồi), hay ở đây (năm 2018).

Văn miếu Vĩnh Phúc hầu như không có lịch sử gì. Là đồ rất mới, được sinh ra trong mấy chục năm nay mà thôi (bao gồm cả thời gian mới là ý tưởng). Bây giờ, sau mấy năm rất rầm rộ, tựa như Văn miếu Vĩnh Phúc đang cỏ mọc um tùm, không người tới người lui.  

"Linh tinh tình phộc" (lễ hội Trò Trám) năm Hợi 2019

Trong không gian của ngôi miếu mới.

Có khác với không gian nhỏ của ngôi miếu cũ.

91 tiến sĩ cũ trên 18 bia đá mới, và Văn Miếu hoành tráng của Vĩnh Phúc

Một công việc to lớn mà tỉnh Vĩnh Phúc đã hoàn thành vào năm 2017.

Đại khái như ở dưới. Đã thấy từ lâu, nhưng đưa dịp này là nhằm ngày 20/11 năm 2018.

Nạn trộm cắp cổ vật đang hoành hoành : tượng Phật mất rất nhanh ở Vĩnh Phúc

Mấy hôm trước, mới nhận thông tin một ngôi chùa độc đáo ở Vĩnh Phúc bị trộm khuân sạch các pho tượng chính yếu. Thật bàng hoàng. Mấy pho tượng ấy bay mất rồi, thì còn gì là chùa ấy nữa ! Dân làng thì hi vọng là phía công an sẽ can thiệp để giúp tìm lại được.

Liên hệ một vài chỗ, thì biết: nạn trộm cắp cổ vật, mà trung tâm là tượng Phật có giá trị, đang hoành hoành ở các nơi. Các tỉnh ngoài Bắc đang bị nạn này làm đau đầu. Riêng các huyện ở tỉnh Vĩnh Phúc bị nạn này uy hiếp mạnh từ mấy năm rồi, mà không hiểu sao nhà chức trách chưa có cách diệt trừ.

Thầy Phan Huy Lê từ trần ở tuổi 85 (1934 - 2018)

Một tấm ảnh do tôi bấm máy, tại nhà riêng của thầy ở phố Vọng Đức (rất gần với Thư viện Viện Thông tin Khoa học Xã hội ngày trước ở số 36 phố Lí Thường Kiệt, cũng tức là gần với trụ sở cũ của Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội).

Giỗ vua Mạc Kính Vũ ở Vĩnh Phúc, tháng 1 năm 2018

Thông tin về lễ giỗ thì đã đưa ít hôm trước, ở đây (23/1/2018).

Dưới là một vài hình ảnh về lễ trên thực tế.

Vương triều Mạc thời kì Cao Bằng : Lễ giỗ vua Mạc Kính Vũ năm 2018

Âm lịch thì mới là trung tuần tháng Chạp năm cũ. Còn dương lịch thì là đã sang cuối tháng 1 năm 2018.

Thông tin từ giấy mời của Hội đồng Mạc tộc tỉnh Vĩnh Phúc.

Vì sao vua Mạc Kính Vũ được tổ chức giỗ tại Vĩnh Phúc, mà không phải tại Cao Bằng, thì có nguồn gốc từ hội thảo khoa học năm 2012 (xem ở đây và ở đây) và kỉ yếu hội thảo xuất bản năm 2013 (xem ở đây).

Vậy là có 5 - 6 năm chuẩn bị. Đặc biệt, còn có công chúa Mạc Tuyết Lan.

Một trung tâm thờ phụng 12 đời vua Mạc

Đó là từ đường Cổ Trai ở Hải Phòng (ảnh về từ đường xem trong tư liệu 3).

Cổ Trai (sử Trung Quốc ghi là Đô Trai, tư liệu quốc ngữ thời kì sớm ghi là Chè Giai) là quê hương xuất thân của chàng trai làng chài Mạc Đăng Dung, sau này là Mạc Thái Tổ. Mạc Thái Tổ đã được đặt tên đường ở Hà Nội vào năm 2015 (đọc lại ở đây).

Hội thảo kỉ niệm 100 năm ngày sinh Kim Ngọc (1917-2017)

Hội thảo được tổ chức đầu tháng 10, tại quê hương Vĩnh Phúc của Bí thư tỉnh ủy Kim Ngọc (1917 -1979).

Dấu tích của nhà Mạc trên đất Diệm Xuân (Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc)

Chuyện về Bà chúa Lối ở huyện Lập Thạch (Vĩnh Phúc) : một thứ phi của Thái tổ Mạc Đăng Dung

Bà chúa Lối, tức là Bà chúa ở làng Xuân Lôi. "Lối" chính là đọc chệch từ "Xuân Lôi". Đến nay, bà vẫn được thờ phụng tại làng Xuân Lôi, suốt trong mấy trăm năm qua.

Có ảnh chụp ngôi đền Bà chúa Lối ở dưới. Công phát hiện gần đây là của nhóm Nguyễn Hữu Hạnh - Phan Đăng Nhật (và một số người khác). Tôi chưa từng tới ngôi đền này, mà chỉ xem tư liệu do nhóm trên chụp về.

Còn đang phân vân, về độ xác thực của tư liệu.

Việc xây dựng đền thờ vua Mạc Kính Vũ ở Vĩnh Phúc

Mấy năm trước, đã có lễ khởi công ở đây.

Lần này, xuất hiện tên Nguyễn (Mạc) Hữu Nhẫn trong bản tin.

Về Nguyễn Hữu Nhẫn, thì cần xem lại bài viết đã công bố trong các năm 2012-2013, bản trên mạng ở đây.

Đền Hùng năm 2016

Về Hùng Vương, quan điểm chính của mình đã từng viết ra từ nhiều năm trước, ở đây. 

Năm ngoái, 2015, thì ở đây.

Tranh biện về nhà Mạc trong sử Việt, và phần thưởng đã trao của một giám khảo

Phần thưởng đã được một giám khảo treo lên trước khi cuộc tranh biện diễn ra (xem lại ở đây).

Bây giờ, phần thưởng ấy đã được trao. Cho một sinh viên say mê với nhà Mạc thời kì Cao Bằng, đã giới thiệu hôm trước, ở đây.

Và cuốn sách được trao như giải thưởng thì đã giới thiệu mấy năm trước, ở đây.

Tranh biện về nhà Mạc trong sử Việt, và phần thưởng của một giám khảo

Tin tức về cuộc tranh biện do Bảo tàng Lịch sử Việt Nam chủ trì thì đại khái như sau:

Ngôi chùa liên quan đến nhà Mạc ở Vĩnh Phúc nhận bằng di tích

Là ngôi chùa trên bìa sách, đã nói đến ở entry trước.

Và, nhất là, gần đây, nó được giải thích là liên quan đến Mạc Kính Quang. Giải thích này cũng đã được điểm tin ở đây và ở đây (tháng 12 năm 2015).