Văn nghệ Thứ Bảy : bắt đầu đọc tiếp tiểu thuyết "Thân phận của tình yêu"

Một tên gọi khác của tiểu thuyết này là "Nỗi buồn chiến tranh" (viết nhanh và tắt vậy).

Trên giá sách, tôi vẫn giữ bản in Thân phận của tình yêu (bản in năm 1991) từ năm 1995 đến nay, tức là tròn 30 năm. Kèm theo là có cả một bản dịch tiếng Anh (bản dịch tiếng Anh thì tôi tự photo từ sách của một người bạn). 

Tôi mua tiểu thuyết TPCTY vào tháng 9 năm 1995 từ hiệu sách chị Thủy.

1. Xem lại thì thấy bản thân bản in năm 1991 của tôi cũng vốn là sách photo. Hồi đó, tôi mua sách từ hiệu sách nhỏ của chị Thủy (hiệu sách chị Thủy) ở góc nhỏ trụ sở 27 Trần Xuân Soạn của Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia (nay là Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam). Mấy năm nay, khu vực hiệu sách ấy đã không còn. Cả khu ấy đóng cửa và phường sở tại họ đang đặt làm chỗ gom các xe rác. Nhìn cảnh sắc mà thật đáng buồn.

Ông Phan Thiệu Cát - một người cháu nội của chí sĩ Phan Bội Châu - mới qua đời, cuối năm 2025

Tin bác Phan Thiệu Cát từ trần vào đầu tháng 11 năm nay, tôi đã nhận trong tháng 11, nhưng hôm nay (5/12/2025) mới có điều kiện thông tin trên Giao Blog. Tin được tôi tiếp cận lần đầu tiên là qua mạng Fb.

Jules Silvestre (người Pháp) viết trước năm 1900 về các vị thần của người An Nam

Jules Silvestre là một giáo sư tại Trường Khoa học Chính trị Paris (nước mẹ Đại Pháp), đã viết và cho in loạt bài giới thiệu về An Nam trên các báo, rồi sau đó tập hợp thành sách. Tất cả đều xuất bản trước năm 1900.

Cần lưu ý là dịch giả tiếng Việt và biên tập bản dịch tiếng Việt ở nhiều chỗ do còn thiếu kiến thức về các vị thần An Nam, nên chú thích không đúng. Ý tác giả muốn nói đến A, nhưng dịch giả tiếng Việt và người biên tập lại hiểu ra B (B khác A).

"Nỗi buồn chiến tranh" (bản dịch tiếng Trung 战争哀歌) - một tiểu thuyết đã từng 4 lần được đề cử Nobel Văn chương

Đầu tiên là một tin về cuốn sách, với bản dịch tiếng Trung.

Phủ Giầy Nam Định và Phủ Giầy Sài Gòn với nhóm sắc phong nguyên gốc cho tam vị Thánh Mẫu Phủ Giầy

"Phủ Giầy Nam Định" là quê hương bản quán. Quê hương bản quán của dòng họ Trần Lê đã sản sinh ra tam vị Thánh Mẫu Phủ Giầy.

"Phủ Giầy Sài Gòn" là một nơi con cháu dòng họ Trần Lê đã di cư tới, bắt đầu từ thập niên 1930 và có một nhóm đi vào năm 1954.

Sách của Trần Kinh Hòa có bản dịch tiếng Việt "Sử Việt nhìn từ tài liệu nguồn"- ra sách năm 2023, giải sách năm 2024

Thi thoảng Giao Blog có một số entry nói nhanh về học giả Trần Kinh Hòa, ví dụ có thể xem lại ở đây.

Tin rất vui là từ năm 2023, tập hợp các nghiên cứu của Trần Kinh Hòa đã ra mắt bản dịch tiếng Việt của nhóm dịch giả Nguyễn Mạnh Sơn (tuyển dịch, Nxb Đà Nẵng). Sách này đã đặt giải sách hay năm 2024

Câu chuyện Hà Nội cuối năm 2025 : ông Nguyễn Đức Trung thôi Chủ tịch Thành phố sau 10 ngày nhận bổ nhiệm

Có một lời bàn của bác Trần Mai Lai (tức Lê Việt Đức).

Dưới đó là tin tức từ một số báo chí chính thống.

Học tiếng Việt : "an yên" rồi "hữu móng" (loài hữu móng)

Chỉ đơn giản là chép ra từ trao đổi vào tháng 7 năm 2013, trong khuôn khổ bình luận thuộc Giao Blog. 

Hồi năm 2013, hệ thống blog của google (blogspot) rất thời thượng, dân ta chủ yếu dùng blog (hệt như bây giờ, tháng 11 năm 2025, thì dân ta lại chủ yếu dùng Facebook). Một entry ngắn tôi đưa lên blog, vào ngày 22/7/2013, thì ngay sau đó có rất nhiều bình luận. Trong số bình luận, có một số bàn về chủ đề "trùng ngữ" trong tiếng Việt, rồi lan man ra kết cấu ghét từ (ghép từ Hán Việt và từ thuần Việt).

Vấn đề "dân tộc" từ thuật ngữ quốc tế tới thực tiễn Việt Nam (trình bày của bạn Brain Wu)

Mấy năm trước, khi viết một bài học thuật về nhà dân tộc lớp tiên phong của nước Việt Nam mới, là cụ Lã Văn Lô - vốn là tri châu Hữu Lũng rồi theo cách mạng, phụ trách vấn đề dân tộc của trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam thời kì đầu tiên (nhóm kề cận của ông có các nhà dân tộc đàn em như Nguyễn Hữu Thấu, Mạc Đường,...)- tôi đã bàn nhanh về thuật ngữ "dân tộc" được phổ cập trong xã hội Việt Nam từ cuối thập niên 1950 và đầu thập niên 1960. Một trong những người góp công cho việc phổ cập thuật ngữ "dân tộc" này chính là cụ Đào Duy Anh.

Bài viết về Lã Văn Lô đó đã in vào sách chung, có thể xem lại ở đây (có bài từ 2017, tới 2020 mới in chính thức vào sách).

Chân dung Chúa Liễu từ huyền tích dân gian đến các văn bản Hán Nôm (bài Kiều Thu Hoạch, 2020)

Bài lấy về từ website của Khoa Ngữ văn - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

Bản hiện nay thì ghi năm 2020. Nhưng trong một bài viết vào năm 2019 (đã đăng trong tạp chí - xem ảnh ở dưới) thì có nhắc đến bài này của học giả họ Kiều, và cho biêt bài đó đã đăng từ năm 2017:

Nghiên cứu sự luận giải về Dịch đồ học Chu Tử của Nho gia Việt Nam thời Trung đại (ttla Bùi Bá Quân, 2020)

Thông tin lấy từ webstie của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội.

Vấn đề tác giả đích thực của "Truyền kỳ tân phả" vốn được xem là tác phẩm của Đoàn Thị Điểm (bài Lê Tùng Lâm)

Bà Điểm là bà Điểm nào, vấn đề được đặt ra từ lâu, cũng khá nan giải (hiện nay chưa giải được).

Đoàn Thị Điểm hay Nguyễn Thị Điểm là tác giả đích thực của "Truyền kì tân phả" ?

Cập nhật về tuyến đường Toden 都電 huyền thoại : bây giờ có tên thân thiện là "Tokyo Sakura Tram"

Toden là tuyến đường sắt kiểu cổ duy nhất còn được giữ lại tại quận Arakawa (thủ đô Tokyo), nên gọi là Tuyến đường sắt Toden - Arakawa.

Chúng tôi đi Toden lần đầu tiên năm 1999. Sử dụng thường xuyên trong các năm 2000-2001. Tức đều đã khoảng 25 năm về trước rồi. Hồi đó, chúng tôi ở quận Arakawa, trở thành cư dân của quận, gắn bó với ga Odai - một ga của tuyến Toden - Arakawa. Có thể đọc lại về ga Odai thân quen ngày ấy, trên Giao Blog, ở đây hay ở đây.

1. Chính quyền Tokyo và chính quyền quận Arakawa vẫn giữ tuyến đường này, một phần để lưu giữ kí ức lâu dài của người dân dành cho đường sắt Tokyo, một phần để phát triển du lịch nội địa và thu hút du khách hải ngoại.

2. Với chúng tôi, Toden còn là một tuyến đường đặc biệt, ở khoảng giữa của tuyến đường này thì là công viên nghĩa trang có mộ phần của chí sĩ Trần Đông Phong (mộ có ở đó từ năm 1908).

Câu chuyện Tử Vi đương đại - chuyện của tháng 11 năm 2025

Câu chuyện về một người trong giới thuật số, cụ thể là môn Tử Vi (tức Tử vi Đẩu số). Tôi không hề biết cho đến tận tháng 11 này.

Bởi vậy các sưu tầm ở dưới đây là hoàn toàn mang nghĩa quan sát lặng lẽ.