Ngày 11 tháng 3 năm 2011, đại động đất sóng thần đã bất ngờ ập đến, nhấn chìm nhiều thành phố và làng mạc ở miền Đông nước Nhật Bản.
Thời gian trôi thật nhanh. Đấy với đấy, mà đã 7 năm rồi (2014-2021).
Đầu tháng 7 năm 2014 thì mình có mặt ở Osaka, làm xong các thủ tục hành chính, nhận phòng làm việc và các vật dụng cần thiết (xem lại ở đây).
Hồi ấy mình ở trong hội quán của trường đại học, có một hàng xóm là vợ chồng trẻ người Hà Bắc (đã kể ở đây). Từ hội quán tới sở làm, mình đi tàu điện trên cao loại một đường ray (đã kể nhanh ở đây).
1. Mùa thu năm 2014, là khi mình quá bận mải, thậm chí thường nói với bạn rằng, bây giờ, đến thời gian để buồn cũng không có nữa !
Lệnh Hòa năm thứ ba, ngày 11 tháng 3.
Hôm nay, nước Nhật làm lễ kỉ niệm tròn 10 năm sự kiện này. Tên đúng là lễ truy điệu dành cho những người đã gặp nạn trong đại động đất và sóng thần Đông Nhật Bản 東日本大震災追悼式.
Nhà vua Lệnh Hòa đã có phát biểu trước quốc dân tại lễ truy điệu. Đây là lần truy điệu cuối cùng, tức là từ nay về sau thì chính phủ không tổ chức lễ truy điệu này nữa.
Hồi năm 2015, tức thời điểm 4 năm tròn, trên Giao Blog thì xem ở đây. Lúc ấy, tôi tham gia lễ truy điệu tại chính phòng làm việc của tôi ở Nhật Bản. Tôi mặc niệm tại phòng từ lúc 2:46, theo khẩu lệnh phát theo loa của cơ quan --- các phòng làm việc đều có loa phát thanh. Cơ quan lúc đó của tôi là một cơ sở thuộc Bộ Giáo dục và Khoa học Nhật Bản, không tổ chức mặc niệm chung tại hội trường, mà chúng tôi cứ ai ở phòng nghiên cứu của người đó mà thực hiện mặc niệm qua khẩu lệnh phát thanh.
Bút đất, tức là "bút mọc lên từ mặt đất", tôi tạm dịch từ tên Nhật Bản là "tsukushi" (つくし) của loài cây mà cũng là loài hoa ấy.
Chữ Hán của loài hoa ấy, quả thực, được viết là "thổ bút" (土筆). Nhìn vào chữ là nảy ra luôn nghĩa "bút đất" rồi.
Nhà cũ của tôi ngày xưa có rất nhiều bút đất. Cứ vào khoảng tháng 2 hay tháng 3 dương lịch thì trong vườn mọc lên rất nhiều, hoa bút đất rất ấn tượng. Cụ Tosu hàng xóm sẽ sang và đi hái hoa, gói vào trong những mảnh giấy báo. Lúc ấy, cụ đã U90 nhưng còn rất khỏe, hay đi tất chân tabi, đội mũ lá, tay áo thì dài và cẩn thận cài khuy ở chỗ cổ tay để đề phòng bọ muỗi trong lúc đi vào vườn.
Cụ Tosu đi kiếm bút đất để về làm thuốc. Cụ bảo với tôi là hoa ấy chế được ra thuốc chữa nhức răng, cả nhức xương cốt nữa.