"Thập tam trại" là một chủ đề nghiên cứu thời kì đầu tiên của tôi, mà trọng tâm là làng thuốc Đại Yên và làng hoa Ngọc Hà.
1. Đó là thời giữa thập niên 1990, cơ bản hình dáng các làng cổ truyền vẫn còn được giữ đến lúc đó. Chúng tôi vẫn đi gánh nước từ máy về bể của gia đình ở trại Ngọc Hà, vẫn có những mảng rau muống mọc xung quanh khu có vòi nước máy, đường thì vẫn là đường đất ! Thi thoảng, chúng tôi có vào giúp việc cho bà đồng ở đền Đống Nước. Nhiều bản thảo đánh máy viết về chuyện cũ chuyện mới ở 13 làng trại do cụ Hoàng Đạo Thúy viết được tôi tìm thấy ở nhiều gia đình - một số gia đình tặng lại tôi luôn bản gốc, một số gia đình thì chỉ tặng bản photo (đến nay, tôi vẫn giữ được).
Cụ Hoàng Đạo Thúy có căn nhà riêng ở bên trại Ngọc Hà. Lúc đó, cụ đã mất. Nhà thì do một người con quản lí, nhưng rất ít thấy có người ở bên trong.
Các rãnh nước chạy xuyên Ngọc Hà sang Đại Yên đen ngòm và bốc mùi kinh khủng, là do nước thải của nhà máy bia Hà Nội ở đường Hoàng Hoa Thám lúc đó.
Thi thoảng chúng tôi cùng các bác các anh ở trại Đại Yên đi "liên hoan" gì đó ở mạn cuối Thụy Khê và xung quanh, thì chỉ có các quán ăn vẻ lụp xụp, trên lợp giấy dầu và quây cót đơn sơ. Đô thị khu vực Liễu Giai - Quần Ngựa - Văn Cao chưa bắt đầu xây dựng. Khách sạn Daewo thì hiên ngang độc lập nội bật ở cả khu đó. Xung quanh khách sạn vẫn là đường quê, nhiều hôm lầy lội bởi mưa.