Trúc Lâm tư tưởng và đương đại : ngày giỗ tổ Huyền Quang năm 2023 ở Côn Sơn

Du lãng xứ Đông, thăm đình làng và nhà cha mẹ của hai anh em Trần Nhuận Minh - Trần Đăng Khoa

Trời miền Bắc trở lạnh. Sáng và tối phải mặc áo rất ấm thì mới yên tâm, nhưng tầm trưa thì có lúc nhiệt độ cao do nắng mạnh nên sẽ phải tháo áo tháo khăn quàng.

Tôi với trải nghiệm du lãng nhiều xứ nhiều nơi, đã làm mẫu cho nhóm học sinh việc mặc áo ấm nhiều lớp, để khi nóng lên thì tháo dần ra và vắt vào túi xách hay quấn quanh đâu đó, còn khi lạnh dần lúc về chiều thì lại khoác dần từng lớp trở lại !

Chân dung một chính khách : ông Nguyễn Hữu Oanh qua trang viết Trần Nhuận Minh

Trong tủ sách gia đình, có một số sách chuyên sâu được đề tựa hay giới thiệu bởi ông Nguyễn Hữu Oanh - khi ông là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương. Sau này thì ông chuyển về công tác ở Ban Tôn giáo Chính phủ.

Khi cùng du lãng các nơi, nhất là xứ Thanh và các đền phủ thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, là khi ông vừa nghỉ chế độ. Mình thú vị với việc ông có thể nói khá tỉ mỉ và hứng thú về vẻ đẹp của không gian thờ tự trong nhà người Việt cổ truyền vùng Bắc Bộ.

Văn miếu Mao Điền (Cẩm Giàng, Hải Dương) : nơi hiện phối thờ nữ tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ

Nhân vật chúng tôi quan tâm từ lâu là bà Nguyễn Thị Duệ - tương truyền là nữ tiến sĩ duy nhất thời quân chủ, được cả nhà Mạc (thời kì Cao Bằng) và nhà Lê Trịnh coi trọng.

Hiện bà được phối thờ trong văn miếu Mao Điền (từ năm 2002).

Nhà văn Đặng Văn Sinh lên tiếng : thêm một sản phẩm hư cấu của ông Tăng Bá Hoành ?

Cụ Tăng Bá Hoành hình như đã khá có tiếng trong học giới Đại Việt. Bởi chỗ: cụ có nhiều nghi án "hư cấu" sử liệu và nhân vật lịch sử.

Một dịp, chúng ta đã quan sát sự kiện bà Bùi Thị Hí của gốm Chu Đậu. Người đầu tiên lên tiếng vào quãng năm 2008-2009 là anh Đoan Hùng - một người bạn của Giao Blog (tin tức và bàn luận lúc đó là trên hệ thống blog của Yahoo trước năm 2013). Khi có thời gian, sẽ đưa lại bản lưu cũ về Giao Blog hiện nay.

Bây giờ là trở lại với nhân vật nữ tiến sĩ duy nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Đầu tiên, cứ đưa nguyên lên tiếng của nhà văn Đặng Văn Sinh về đây đã.

Nữ tiến sĩ duy nhất thời quân chủ Đại Việt : Nguyễn Thị Duệ ở Chí Linh (góc nhìn địa phương)

Một cái nhìn hiện tại từ địa phương Chí Linh về bà.

Đền thờ các vị nữ thần Vương Thị Đào, Vương Thị Liễu (khu đền Cao ở Chí Linh)

Tục danh của bà là Vương Thị Liễu, tên hiệu trong văn khấn là Liễu Hoa Linh Ứng Công Chúa. Bà Vương Thị Đào thì là Đào Hoa Trinh Thuận Công Chúa.

Cụm di tích thờ đủ 5 vị thần cùng họ Vương gắn với cuộc chiến chống Tống của vua Lê Đại Hành. Trong 5 vị thì có 2 vị nữ, là Đào và Liễu, được thờ ở đền Cả.

Thông tin về ngôi đền có thể thấy trong đoạn tin dưới đây.

Diễn xướng hầu thánh tại Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc 2017

"Với những trình diễn của các thanh đồng tấu trình lên Đức thánh các sở nguyện về việc sát quỷ trừ tà, cầu tự, xin thuốc chữa bệnh, cầu duyên, ngày nay là diễn xướng của các thanh đồng dòng Tứ phủ cầu tài, cầu lộc."

Đất và người Chí Linh : tọa đàm hôm qua, ở ngôi đền cầu tự nổi tiếng

Hôm qua, 13 tháng 9, chúng tôi du lãng vùng Côn Sơn - Kiếp Bạc.

Phần buổi sáng là tham dự tọa đàm được tổ chức trong khuôn viên ngôi đền cầu tự nổi tiếng vùng các tỉnh phía Bắc (đã giới thiệu nhanh hôm trước, ở đây).

Phiến đá hình sản phụ “lâm bồn” ở ngôi đền cầu tự nổi tiếng

Đền ở khu vực Côn Sơn (Chí Linh, Hải Dương).

Sắp tới, trên đường du lãng mạn bắc, chúng tôi dự tính sẽ viếng thăm ngôi đền. Lần này sẽ khảo sát kĩ hơn so với lần ghé thăm chớp nhoáng trước đây.

Đền thờ liệt sĩ cấp huyện (quận, thị xã) : Chí Linh 2017

Một hiện tượng mới, trong khoảng 10 năm trở lại đây. Hình như tên gọi cũng chưa có sự thống nhất (kiểm tra lại sau).

Năm 2017 là trường hợp Đền thờ liệt sĩ thị xã Chí Linh (tên đúng là Đền tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ thị xã Chi Linh) vừa khánh thành, trước ngày 27/7. Đợt trước, lúc chúng tôi ghé qua, thì còn ngổn ngang vật liệu xây dựng. Phía địa phương lúc đó cho biết: kinh phí xây dựng là khoảng 50 tỉ (đưa tư liệu quan phương sau).

Ở vùng Xứ Nghệ, thì nhiều năm trước, chúng tôi đã chú ý đến quê hương của liệt sĩ Phùng Chí Kiên (đã đi ở đây, năm 2013).

Đầu hè 2017, tới viếng đền thầy Chu ở Chí Linh

Thầy Chu, tức Chu tiên sinh, Chu Văn Trinh. Thầy được hậu thế quen gọi là Chu Văn An. Một nhà giáo được đưa vào phối thờ trong Văn Miếu.

Chí Linh là vùng địa linh nhân kiệt, có rất nhiều danh nhân và di tích liên quan. Khu vực có ngôi đền thờ thầy Chu, còn có đền thờ nữ tiến sĩ thời Mạc ở Cao Bằng là Nguyễn Thị Duệ, tức bà chúa Sao Sa. Địa danh hành chính hiện thời là xã Văn An huyện Chí Linh tỉnh Hải Dương.

Lần này, chúng tôi tới Chí Linh vào cuối tháng 5 năm 2017. Ngó lại một chút, thì đúng vào cuối tháng 5 năm 2012, tôi cũng đã ghé nơi đây, vậy là đã 5 năm trôi qua. Dĩ nhiên, từ tháng 5 năm 2012 đến tháng 5 năm 2017, thì đã đi và về giữa Hà Nội - Chí Linh/Sao Đỏ không biết bao nhiêu lần.

Nhớ các kĩ sư ở nhà máy Hải Dương (đã post năm 2012)

Khoảng 2 năm trước (tháng 5 năm 2012) đã post bài này trên blog Yahoo. Nhiều bạn đọc lúc đó đã đưa thông tin nhiều chiều về việc đăng kí phát minh ở nước ngoài. Tôi cũng tìm hiểu thêm, chuẩn bị để giúp các kĩ sư Việt Nam. Cuối cùng, thiết kế và bản sản phẩm mẫu theo thiết kết của họ đã không được công nhận ngay ở vòng đầu tiên. Sự việc đã khép lại ở đó.