938 hay năm nào nên xem là thực sự kết thúc ngàn năm Bắc thuộc, mở ra kỉ nguyên độc lập

Tôi đã tạm nêu quan điểm của tôi rồi (xem ở đây). Sắp tới thì cho công bố. Mà thế nào, quan điểm của tôi lại ngẫu nhiên trùng với học giả tận thập niên thứ hai của thế kỉ XX (tức 1910s) ! Chạy một vòng, thì lại về đầu thế kỉ XX ! Đến đầu thế kỉ XXI (tức 2000s và 2010s) mới thấy được cơ sở vật chất cho ý tưởng có hơn 100 năm trước ! Sự tồn tại đích thực của vật chất đã mang tính quyết định cho nhận thức.

Hồi 1910s, người ta dùng chữ là "thuộc Trung Nguyên". Sau này, từ 1920s với nhóm Trần Trọng Kim, mới dùng cho gọn lại thành "Bắc thuộc".

Dưới đây là quan điểm các học giả gần đây.

Hồi ký Trần Trọng Kim : xung quanh xuất bản cũ, và mới gần đây

Hồi ký Một cơn gió bụi của Trần Trọng Kim đã được trang talawas của nhóm Phạm Thị Hoài chế bản điện tử (từ sách in trước 1975 ở miền Nam), rồi đưa lên, từ đó được đọc rộng rãi nhiều năm về trước.

Bây giờ, hồi kí của Trần Trọng Kim đã được xuất bản lại ở trong nước. Nhưng sau đó thì đã bị tuýt còi.

Một ít tư liệu về cụ Lệ Thần Trần Trọng Kim (từ Huy Đức)

Nguyễn Hiến Lê với độc giả hôm nay (2) : Phê phán những ý kiến phê phán

Bài của Phùng Hoài Ngọc, để phê phán lại ý kiến của hai ông Trần Thế Kỉ và Trần Đức Lâm.

Phía bên kia cuộc cách mạng 1945 (Vũ Ngự Chiêu, 1984 và 2011)

Chép nguyên xi. Giữ đúng kiểu trình bày như nguyên gốc từ đó.

Năm 1984 là thời điểm đệ trình luận văn học vị của tác giả. Bài được trích ra từ đó. Và 2011 là thời điểm công bố bản tiếng Việt trên cơ sở có bổ sung.