Cần xác định một tiêu chí như sau để làm việc tiếp với chủ đề các nhân vật của ngày 30/4/1975 kể chuyện. Tiêu chỉ được đặt ra để xử lí hiện thực của ngày hôm đó.
Hiện thực:
- Về không gian: Dinh Độc Lập quá lớn ! Cả khuôn viên (gồm trong Dinh và ngoài Dinh) là mênh mông. Nên tầm quan sát của một người, ở mức trực tiếp thấy, trực tiếp nghe, trực tiếp cầm lên, tức cái gì cũng trực tiếp, thì chỉ được một góc nhỏ mà thôi. Tôi gọi là "con voi Dinh Độc Lập". Con voi này, mỗi người miêu tả một kiểu, bởi chỉ thấy được mảng nhỏ mà mình biết trực tiếp mà thôi.
- Về thời gian: quá gấp gáp ! Các việc trọng đại lại rơi vào tầm trưa trưa kéo sang đầu giờ chiều, nên về tâm lí thì với người Việt là thời gian lẽ ra nghỉ ngơi.
- Về sự kiện và tốc độ sự kiện: quá nhanh và đồng thời đồng loạt các việc diễn ra cùng nhanh như nhau, tới hàng trăm chi tiết cùng xảy ra đồng loạt cùng ngày hôm đó. Với sức quan sát của một người thì thường quá tải hay bội thực !
