Những khám phá mới của cư dân mạng về cuốn "Hồ Chí Minh truyện" (1949) vào đầu năm 2022

Mấy ngày Tết Nhâm Dân vừa rồi, bắt đầu bằng việc một bạn bên Fb đưa hình ảnh chụp cuốn Hồ Chí Minh truyện trên yên xe máy, rồi với ý nghĩa như điểm tin nhanh thì Giao Blog có vớt về; liền sau đó, bác Đông A tiếp tục khám phá tư liệu từ kho lưu trữ ở Pháp. Xem cụ thể ở đây (entry đã đi từ ngày mùng 3 tháng 2, rồi cập nhật dần cho đến hết ngày 6 tháng 2 năm 2022).

1. Đại khái, đến ngày hôm nay (7/2/2022), chỉ bằng những thao tác tìm kiếm tư liệu trên mạng toàn cầu, thì hiện nay, bác Đông A đang dần nhận ra vai trò của nhân vật Trần Ngọc Danh và vai trò của một bản tiếng Pháp (được xem là do Trần Ngọc Danh viết) có trước bản tiếng dịch tiếng Trung (do Trương Niệm Thức thực hiện và in năm 1949 tại Trung Hoa).

Văn của Nguyễn Ái Quốc cũng được biên tập hay cắt sửa, như thường

Văn của Tran Dan Tien trong cuốn Hồ Chí Minh truyện đã được biên tập khá nhiều sau năm 1954. Điều đó đã nói cụ thể chỉ một chút xíu, ở đây hay ở đây.

Hồ Chí Minh truyện thì đã thuộc thập niên 1940 (và 1950).

Góp thêm tư liệu về Trần Dân Tiên (bài Kiều Mai Sơn)

Bài của một nhà báo.

Lối viết báo chí, nên chỉ lớt phớt thế, mà thế là ok. Về mặt khoa học thực sự, thì không đóng góp được chút gì. Toàn tư liệu thứ cấp. 

Trích dẫn một đoạn về người Mĩ do Trần Dân Tiên viết (bản in năm 1949), nhưng là đoạn kém thú vị.

TRAN DAN TIEN (Trần Dân Tiên) đã viết cuốn sách vào năm 1947, và bằng tiếng Pháp

Vào tháng 8 năm 2014, từ tư liệu xác thực, đã nói đến điều sau: trong nghiên cứu văn bản, thì nên phân biệt rõ ràng hai người, là ông TRAN DAN TIEN (tiếng Việt nhưng không có dấu) và ông Trần Dân Tiên (tiếng Việt có dấu). Sẽ còn có những ông Trần khác. Đọc lại ở đây.

Trước đó nữa, vào tháng 10 năm 2013, chỉ từ nội dung của bản in năm 1949 thì đã tạm xác định: TRAN DAN TIEN đã hoàn thành cuốn sách trước tháng 1 năm 1948. Đọc lại ở đây.

Thư mới của học giả Nguyễn Văn Khoan

Thư cũ, đề ngày 3/3/2015, thì đọc lại toàn văn ở đây.

Dưới là nguyên văn bức thư mới, đề ngày 10/8/2015.

Học giả Nguyễn Văn Khoan gửi thư cho Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam

Thư này bên trang nhà Phạm Tôn giới thiệu.

Mình thì quan tâm đến bút tích của bác Nguyễn Văn Khoan. 

Đây là một trong những chuyên gia nghiên cứu về Hồ Chủ tịch. Đợt trước, nhờ sự giúp đỡ của bác Thiên Lý, đã giới thiệu từ sách của bác Khoan những ghi chép thú vị về bản dịch tiếng Thái cho cuốn Những mẩu chuyện về cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh hồi cuối 1940s và đầu 1950s (xem lại ở đây và ở đây).

Cuốn sách của Trần Dân Tiên được dịch ra tiếng Thái từ bản gốc tiếng Pháp (2)

Viết dần dần từ 29/7/2014

Đi vào nội dung cụ thể của cuốn sách, thì tạm thời, ở đây, đưa 2 chỗ trong đó liên quan đến trước tác của Trần Dân Tiên.

Trong 2 trích đoạn này, các nhân chứng hoạt động tại Thái Lan thời điểm đó cho chúng ta biết: họ đã dịch từ bản gốc tiếng Pháp (do Trần Dân Tiên viết) sang tiếng Thái Lan. Và đặc biệt, dịch luôn cả sang tiếng Việt ! Tức là, tựa như, nếu tin vào đây, thì bản tiếng Pháp có trước nhất, các bản khác chỉ là dịch từ đó mà ra. Người trực tiếp dịch còn cho biết là ông nhận từ chính tay cụ Hồ một bản tiếng Pháp đã được đánh máy !

Thông tin từ Thái Lan : cuốn sách của Trần Dân Tiên được dịch ra tiếng Thái từ bản gốc tiếng Pháp (1)

Cảm tạ hai bác Thiên Lý và Nguyễn Văn Khoan

Cứ phải từ từ, không vội được. Mà không gì phải vội cả. 

Gì thì gì, người Trung Quốc đã biết rõ từ lâu. Họ đã ghi thành văn bản từ ngay thời đó, chứ không đợi đến đầu thế kỉ 21 này. Và bản tiếng Pháp ấy hẳn họ cũng đang lưu giữ. Có điều, hiện nay, họ chưa chính thức công bố. Chắc để làm vốn. Mà khi họ có công bố, thì ta cũng phải theo tinh thần của nhà văn Sơn Tùng, là cần cẩn trọng nếu không là mắc bẫy (entry cũ đã đi năm 2012). 

Phía Việt Nam thì vẫn thế (có thể xem lại sách của Hà Minh Đức từ năm 1985 đến nay, hoặc bài của Mạc Thủy trên Tạp chí Cộng sản năm 2007).

Cuốn sách của Trần Dân Tiên vốn có bản gốc là tiếng Pháp ? (dẫn lại ghi chép đọc sách của bác Thiên Lý, 9/2013)

Nhà văn Vũ Thư Hiên, thể theo lời thỉnh nguyện của lớp con cháu như chúng tôi, với tư cách là con trai của cụ Vũ Đình Huỳnh và nhiều trải nghiệm của bản thân ông trong thời kì kháng chiến chống Pháp, đã có một xác nhận mang những gợi ý quan trọng liên quan đến cuốn sách (xem lại ở đây, tháng 10/2013). Tôi chú ý đến hai chi tiết: vai trò của cụ Trường Chinh, thời điểm năm 1946.

Trước đó, một ít hôm, vào tháng 9/2013, bác Thiên Lý, qua đọc sách mới xuất bản gần đây do bác Nguyễn Văn Khoan làm chủ biên, cung cấp những gợi ý cũng thú vị không kém. Cũng có liên quan đến thời điểm năm 1946.

Sẽ trở lại với thời điểm 1946 sau. Bây giờ, đọc lại ghi chép của bác Lý. Kính mong bác Lý cho tư liệu cụ thể hơn so với thời điểm tháng 9 năm 2013 (nếu có thể, mong bác cho bản chụp từ sách in lên blog của bác; hoặc gửi qua mail, rồi tôi sẽ đưa lên giúp ở bên này).