Văn nghệ Thứ Bảy : Một bài thơ, và hành động bóc hành của G.G

Có một lần Phạm Xuân Nguyên khen Phạm Thị Hoài đại khái là tử tế khi viết ẩn hai chữ "G.G" vào một truyện, với ý: truyện đó được viết dưới ảnh hưởng của ông G.G. Ý muốn nói là: Phạm Thị Hoài không phải là thuổng ý tưởng, mà chỉ là chịu ơn, vay mượn có văn tự đàng hoàng.

Cái ông G.G ấy đã về trời (1927-2015).

Luận bàn về câu đối bắt chước (theo lối tập cổ)

Bài của bác Levinhhuy. Tôi đổi tiêu đề đi một chút.

Ghi chú về sự kiện làm giả văn bản và tác phẩm của Shakespeare, cuối thế kỉ 18

Văn học miền Nam 1954-1975, từ những góc nhìn

Thuần túy tư liệu lưu, từ nhiều góc nhìn khác nhau, về một hội thảo với chủ đề là văn học miền Nam 1954-1975 mới được tổ chức ở hải ngoại.

Bổ sung dần dần và từ từ.

Nhà văn Murakami bày tỏ quan điểm đồng cảm với biểu tình Hồng Kông

Ngày 9, tức hôm nay, là tròn 25 năm ngày bức tường Bá Linh sụp đổ. 

Văn nghệ thứ Bảy : Hoa hồng của thời gian (thơ Bắc Đảo, 2003)

Bài thơ, như giới thiệu vào năm 2007 của dịch giả, thì được Bắc Đảo viết năm 2003. Lúc ấy, thi sĩ Trung Hoa đang tha hương nơi đất khách.

Một giải thưởng văn chương đã quyết định và công bố, nhưng có thể không còn được lĩnh nữa - 1

Ở Nhật Bản, hằng năm, có nhiều giải thưởng về văn học. Trong đó, quyền uy nhất, được chờ đón nhất là hai giải Akutagawa (bắt đầu từ 1935, mang tên và kỉ niệm nhà văn Akutagawa 芥川龍之介, 1892-1927) và giải Naoki (cũng bắt đầu từ 1935, mang tên và kỉ niệm nhà văn Naoki 直木三十五, 1891-1934).

Đây là hai giải danh giá nhất ở Nhật Bản, nên người cầm bút muốn tham dự giải (tức để được đề cử) phải chuẩn bị lâu công, thường phải trải qua các giải thưởng ở cấp thấp hơn một hoặc nhiều lần. Dĩ nhiên, người xuất sắc, thì lúc tuổi đời còn trẻ cũng được nhận giải ngay ở lần đề cử đầu tiên. Còn thường thì ngay đến khi được đề cử cho hai giải này, cũng phải mất vài lần mới được trao giải. Không ít người được đề cử năm bảy lượt, vẫn không được giải, và mãi chỉ là "nhà văn từng được đề cử" (hay nhiều lần được đề cử) cho giải Akutagawa hay Naoki. Tác phẩm in ra cũng ghi rõ là "tác phẩm được đề cử" cho giải Akutagawa hay Naoki năm nào đó.

Đọc thêm một truyện ngắn của nữ văn sĩ vừa nhận Nobel 2013

Qua bản dịch của Trần Minh Hương.

Ngày nhà giáo Việt Nam, đọc lại CÔ BÉ QUÀNG KHĂN ĐỎ và phát hiện mới

Các cậu bé thời chiến quàng khăn đỏ chơi đàn (nguồn)

Nobel Văn học 2013, tựa như một gợi ý tốt để Nguyễn Huy Thiệp chờ đợi đến 80

Nobel Văn học vừa được trao cho nhà truyện ngắn xứ Canada - bà  Alice Munro (82 tuổi). Nữ văn sĩ được trao bởi bà được đánh giá là:

"master of the contemporary short story".

(bậc thầy của truyện ngắn hiện đại//現代短編小説の達人)

Đọc lại văn chương Việt 1990s - 2 ("Kiêm ái", Phạm Thị Hoài, 1990)

Cụ Hồ chê thơ Đường : thừa chữ, rườm rà !

1. Tư liệu cho biết cụ Hồ từng bình luận một bài thơ của Đỗ Mục trong tập Thiên gia thi (Thơ của nghìn nhà). Đó là bài Thanh minh như sau:

Thanh minh thời tiết vũ phồn phồn,

Lộ thượng hành nhân dục đoạn hồn.

Tá vấn: Tửu gia hà xứ hữu ?

Mục đồng dao chỉ: Hạnh hoa thôn.

(Có người dịch thành:
Thanh minh lất phất mưa phùn
khách đi đường muốn đứt hồn...xót xa
hỏi thăm:”Quán rượu đâu à?"
trẻ chăn trâu chỉ:”Hạnh Hoa thôn kìa”! )

2. Cụ đưa các ý bình luận, đại khái là bài này có nhiều chữ thừa, có thể lược bỏ. Cụ thể là:

 - Câu đầu nên bỏ hai chữ "Thanh minh", chỉ cần "thời tiết vũ phồn phồn" là đủ ý tả cảnh trời mưa lất phất rồi.

- Câu hai cũng thừa hai chữ "Lộ thượng". "Hành nhân là khách đi đường rồi, cần gì phải Lộ thượng nữa ? Thừa".

- Câu ba cũng lại thừa "Tá vấn". "Cứ hỏi Tửu gia hà xứ hữu ? thì người ta cũng đã biết là Hành nhân hỏi rồi, việc gì còn phải Tá vấn nữa".

- Câu bốn thừa "Mục đồng". Chỉ cần "dao chỉ Hạnh hoa thôn" là đủ nghĩa rồi.

Như vậy, theo ý của cụ, thì bài thơ của Đỗ Mục có thể sửa thành:

Thanh minh thời tiết vũ phồn phồn,
Lộ thượng hành nhân dục đoạn hồn.
Tá vấn: Tửu gia hà xứ hữu ?
Mục đồng dao chỉ: Hạnh hoa thôn.


3. Ở mức tổng quát cao hơn, cụ đưa quan điểm sau: "Làm thơ phải biết tiết kiệm lời đúng mức. Đừng dùng thừa chữ. Cũng đừng quá bủn xỉn, khiến bài thơ đọc lên, người nghe không hiểu gì cả".

4. Thiển ý của tôi thì, nếu "bủn xỉn" hơn (so với tứ tuyệt của Đường luật) thì chỉ còn Haiku của Nhật Bản thôi. Haiku là dạng thơ mini của mini, giản tắt của giản tắt, nhiều khi đến mức bủn xỉn.

Không biết ông cụ có từng đọc Haiku của Nhật Bản chưa ? Trong thơ Việt Nam, có ông Lê Đạt đã biến haiku của Nhật thành ra hai-kâu (2 câu) của Việt Nam, để sau này, hình như chỉ có bà Thụy Khê mới đi đu trên dây mà hiểu thủng được nghĩa của loại thơ mini ấy trong gia tài Lê Đạt.

Còn riêng với bài tứ tuyệt của Đỗ Mục ở trên, bỏ đi mất 8 chữ như vậy, e thành ra bủn xin rồi.

---  
Entry liên quan đã đi trên blog này:  
- Cụ Hồ chê thơ Đường: thừa chữ, rườm rà !
- Cụ Hồ tự in ấn và quảng cáo cho tác phẩm của mình (1942, cuốn "Sử nước ta")  
- Hồ Chí Minh viết về Lê Lợi và Mạc Đăng Dung (1942)