Vùng đất Giao Chỉ ở giai đoạn thú vị cuối tk II - tk III: sách "Giao Châu kí" của Lưu Hân Kì được xem là sách giả, và lưu ý

Chúng ta cần đọc kĩ lưỡng lại hai bài học thuật đã phát biểu từ đầu và giữa thập niên 1960 của hai vị tiền bối khả kính: Trương Tú Dân (Trung Quốc, ở đây) và Trần Văn Giáp (Việt Nam, ở đây).

Hai cụ đều bày tỏ sự nghi ngờ lớn cho cuốn "Giao Châu kí" được xem là do Lưu Hân Kì (người thời Tấn) viết. "Giao Châu kí" được Lưu Hân Kì viết vào thời Tấn, nhưng kể nhiều chuyện về Giao Châu - Giao Chỉ thời thuộc Ngô và thuộc Ngụy, tức là các chuyện của thế kỉ thứ III.

Dù thế nào thì Lưu Hân Kì cũng là người đời sau, viết các chuyện kể (di ngôn, di thư, lời đồn đại,...) về Giao Châu - Giao Chỉ trước đó nhiều thập niên. Đây là giả định Lưu Hân Kì đúng là người thời Tấn. 

Lưu Hân Kì không phải quan chức được cử xuống Giao Châu - Giao Chỉ. Lưu Hân Kì là ai, thì hiện nay chúng ta đều chưa rõ.

1. Hai vị tiền bối Trương Tú Dân và Trần Văn Giáp, ở thập niên 1960 thì cơ bản rất thận trọng với "Giao Châu kí".

2. Tuy nhiên, cần lưu ý quan trọng: Trương Tú Dân chỉ nói rằng "Giao Châu kí" bản ghi danh là thuộc bộ sách lớn "Vĩnh Lạc đại điển" (thời Minh) mới là sách giả.

Trương Tú Dân sợ rằng: sách giả nhưng lại tìm cách len chân để có được vị trí trong "Vĩnh Lạc đại điển" sẽ hóa sách thật ! Đồ giả nhưng tìm cách tuốt thành đồ thật !

Sợ điều đó sẽ xảy ra, nên Trương Tú Dân viết bài cảnh báo từ cuối thập niên 1940, rồi cho đăng chính thức từ đầu thập niên 1960.

Bài của Trương Tú Dân (năm 1962)

Vùng đất Giao Chỉ ở giai đoạn thú vị cuối tk II - tk III: một bản sách "Giao Châu kí" của Lưu Hân Kì bị phát giác là ngụy thư (bài nguyên của Trương Tú Dân)

Tôi đọc Trương Tú Dân từ hơn 30 năm trước. Ông là một chuyên gia hàng đầu của Trung Quốc về thư tịch quan hệ Việt - Trung. 

1. Lần này, về cuốn "Giao Châu kí" của Lưu Hân Kì, thì năm 1966, học giả Trần Văn Giáp đã kết hợp khảo sát tại Việt Nam của ông và giới thiệu một kết quả nghiên cứu của Trương Tú Dân tại Trung Quốc, đại khái cho rằng, tài liệu đó là một ngụy thư (sách giả mạo). Xem lại ở đây.

Vùng đất Giao Chỉ ở giai đoạn thú vị cuối tk II - tk III: một bản sách "Giao Châu kí" của Lưu Hân Kì bị phát giác là ngụy thư (sách giả)

Tên đúng của bài là: Sách "Vĩnh Lạc đại điển bản Giao Châu ký" mới bị phát hiện là một ngụy thư (sách giả tạo). 

Phải hiểu đúng tên bài như vậy, để biết là có 1 bản sách như vậy là ngụy thư thôi. Còn tổng thể cái gọi là "Giao Châu kí" của tác giả Lưu Hân Kì người thời Tấn thì không đơn giản như vậy !

Cố tình chen chân vào bộ "Vĩnh Lạc đại điển", nhưng cuối cùng vẫn bị lật tẩy là sách giả !

Đây là bài của nhà thư mục học Trần Văn Giáp, đã đăng năm 1966 trên tạp chí Nghiên cứu Lịch sử. Đại khái là bài viết cách nay tới tận khoảng 60 năm rồi !

Trần Văn Giáp dựa theo phân tích của nhà thư mục học người Trung Quốc là Trương Tú Dân - một bài viết đăng trên tạp chí ở Trung Quốc trước đó một thời gian. 

Bây giờ đăng lại toàn văn bài viết.

Trần Văn Giáp trong tư cách nhà thư mục học (tập hợp của Kể Sử Làng)

Chép lại tư liệu mà trang Kể Sử Làng đưa lên.

Vùng đất Giao Chỉ ở giai đoạn thú vị cuối tk II - tk III: nguồn gốc "Từ Liêm" và "sông Từ Liêm"

Ở giai đoạn thú vị cuối thể kỉ II - thế kỉ III này, vùng đất Giao Chỉ được văn nhân người Hán (thời Đông Hán, Ngô, Ngụy, Tấn) ghi chép, tuy không liền mạch, nhưng có nhiều thông tin thú vị.

Ví dụ về tên gọi "Từ Liêm" và "sông Từ Liêm" thì có thể thấy được ghi chép trong sách Giao Châu kí của Lưu Hân Kỳ (được xem là người thời Tấn). Hiện chúng ta chưa rõ hành trạng của Lưu Hân Kỳ, chỉ biết thông tin đại khái là ông là người thời Tấn mà thôi.