Toàn cầu hóa và thực tiễn Việt Nam - chủ đề "xuyên văn hóa"

Ngày cuối cùng của tháng 10 năm 2023, chúng tôi cùng nhau thảo luận về chủ đề "xuyên văn hóa", mà cụ thể hơn là "tôn giáo xuyên văn hóa".

Đại khái, nhìn nhanh như sau.

Văn hóa học: Culturogology và Cultural studies (Mikhail Epstein; bản dịch Nguyễn Văn Hiệu)

Bản dịch của học giả Nguyễn Văn Hiệu đã công bố hơn 10 năm về trước. Tôi đọc ngay lúc ấy, vì thư viện trường tôi có đặt nhiều tạp chí từ Việt Nam (gửi đến bằng bưu điện, chỉ chậm lại một thời gian ngắn).

Mấy năm sau, trong một chuyến du lãng Sài Gòn cùng nhóm các cụ Dương Phú Hiệp và Hoàng Vinh thuộc khuôn khổ một đề tài nghiên cứu cấp nhà nước do thầy Ngô Đức Thịnh làm chủ nhiệm (tôi là thư kí khoa học), chúng tôi mới có dịp gặp gỡ với dịch giả Nguyễn Văn Hiệu. Cụ Hoàng Vinh vui mừng khi nói chuyện với anh Hiệu, bảo đại ý: bản dịch ấy rất có giá trị. Tôi thì thú vị là hóa ra anh Hiệu mới chính là tác giả của những bài nghiên cứu về địa danh mà tôi đã đọc một thời gian trước, chứ trước đó thì lại cứ nghĩ là người khác ! Bởi cái tên Nguyễn Văn Hiệu thì trùng khá nhiều ! 

Chỉ tính hiên tại, thì có một cái tên nữa trùng nhiều là Nguyễn Minh Đức. Thời trước thì có Khuất Duy Tiến. Hay cũng có Nguyễn Đức Nhuận !

Gần đây, có một chú em người Nghệ An gọi điện bảo đại khái: em tìm được một cái Fb mang tên anh (trùng họ trùng tên luôn, dĩ nhiên là trùng tên lót nữa). Em gửi kết nối với họ rồi, và cứ đinh ninh là tôi trăm phần trăm ! Tôi bảo: mình biết cái Fb ấy rồi, của một người hình như ở Từ Sơn (Bắc Ninh), nhưng không phải là mình nhé ! 

Liêu Trai Chí Dị đã được dịch ra tiếng Việt như thế nào

Đại khái là có một câu hỏi như vậy.

Tạm thời, chưa có trả lời.

Liếc xem một chút.

Một phân tích về chính sách "cải thổ quy lưu" của nhà Nguyễn (bài Nguyễn Văn Hiệu)

Một chính sách vốn xuất phát từ Trung Quốc, được triều Nguyễn triệt để áp dụng. Và theo tác giả, đó là nguyên nhân chính yếu đưa đến tình trạng nổi dậy của các tộc người thiểu số ở khắp mọi miền vào thời Nguyễn. Một vấn đề thú vị.

Những cụm từ thường thấy là "lưu quan", "cải thổ quy lưu".

Về những cuộc nổi dậy của người Mọi Đá Vách vùng miền trung, gắn với cuộc bình định của ông quan Nguyễn Tấn, thì có thể đọc nhanh ở đây (bài tôi đã công bố mấy năm trước, nhưng chưa thỏa mãn với cách in tạp chí hiện nay, làm thiệt hại nhiều cho nội dung vốn có của bài).