Du lãng vùng Tân Bồi vào cuối tháng 4 năm 2019

Từ An Bồi, chúng tôi đi Tân Bồi.

Câu chuyện về khu vực Tân Bồi ngày trước, một lúc nào đó, tôi đã điểm nhanh trên Giao Blog. Ví dụ ở đây hay ở đây. Đó là hồi 1938 - 1939, tức 80 năm về trước. Lúc ấy, chính quyền địa phương lấy 1500 mẫu đất bãi ven biển của 13 xã thuộc tổng Tân Bồi (huyện Thái Ninh cũ, huyện Thái Thụy ngày nay) đem giao cho tư nhân để lập đồn điền.

Bây giờ, chúng tôi đang du lãng ở chính cái vùng Tân Bồi ấy.

Khung cảnh của thôn Tân Bồi hiện ra. Lúc đầu, hơi ngỡ ngàng một chút.

1. Ngày xưa, mà thật ra cũng chưa thật xưa lắm, cỡ đầu thập 1980, muốn vượt sông Trà Lý thì cơ bản là bằng đò. Thi thoảng vẫn đồn đại trong làng xã thời đó việc một chuyến đò nào đó bị lật ngược hay bị đắm, rồi chuyện người đi đò được may mắn cứu ra sao.

Chúng tôi muốn xem đò Trà Lý. Thế là đi. Bằng xe đạp. Mà cả lũ thì mới khoảng lên mười nên chân ngắn, không ngồi được yên xe, phải ngồi ở cái gióng xe. Cô giáo chủ nhiệm lớp của phân hiệu chuyên thời ấy là Tạ Minh Lý, không biết nghe ai đó kể lại, hôm sau đã tới gặp và nhắc nhở bọn tôi. Nhưng bọn tôi đã thấy được đò sông Trà Lý sang bên Thái Thụy thế nào rồi.

Sau rồi, người bên làng đi làm dâu bên đó. Tôi được đi đò sang bên đó. Một kỉ niệm đi đò thật thú vị. Cả xe cùng người và đồ đạc đều được đưa lên, rồi lập bập lên bờ. 

Rồi một đợt, lại đối diện với bãi sông Trà Lý. Lúc đó đã là phà. Cảm giác đi đò phập phồng bao nhiêu, thì lên phà có cảm giác yên tâm bấy nhiêu.

Một lần, người nhà được tiễn về bên kia, vẫn bằng xe đạp, nhưng chúng tôi không sang, chỉ đến lúc thấy phà cập an toàn vào bờ bên kia thì vẫy tay ra về. Trước lúc người nhà lên phà, vẫn nhớ là ngồi uống nước ở đâu đó trong dãy nhà lán có phần cũ kĩ. Vẫn còn đang nhớ cảnh trời đông khá rét, trong lán thì người nhà bế em bé sơ sinh, cứ lấy cái nón che che để gió lạnh khỏi tạt vào. Bây giờ, em bé ấy đã tốt nghiệp đại học tới khoảng mười năm rồi, đã xây dựng gia đình và sinh em bé.

2. Cả đò và phà đã lùi vào dĩ vãng.

Bây giờ, là một cây cầu hiện đại bắc ngang sông Trà Lý.

Chỉ trong nháy mắt là sang bên Thái Ninh, nắng đầu hè óng ánh tỏa xuống dòng sông khá hiền vào lúc này. Làm tôi bật giác nhớ về lời hát của Thái Cơ soạn cho trường mình ngày xưa, gọi là hiệu ca, mở đầu là: "Trường của em trên quê hương Thái Bình//Trường của em bên dòng Trà Lý trong xanh...". Nhạc sĩ viết bài đó theo đặt hàng của hiệu trưởng Vũ Huy Hồi (hồi đó, thầy Hồi kể cho bọn tôi nghe, và bọn tôi là một trong những lứa đầu tiên được hát hiệu ca)

Có thời, bọn tôi cứ bàn đi bàn lại về cái câu "bên dòng Trà Lý trong xanh", vì có khi nào thấy Trà Lý trong xanh đâu ? Đoạn ở gần trường tôi, lúc nào cũng thấy nó ngầu ngầu phù sa. Hồi đó vẫn mới chỉ một cây cầu Bo (bây giờ gọi là "cầu Bo cũ"). Chúng tôi nhiều khi đi du lãng làng Bo, ăn ổi Bo, tắm sông Bo, la cà ở nhà người quen trong làng Bo, chẳng may xe đạp thủng săm thì nhờ người làng Bo vá cho,... 

Nhưng hôm nay thì thấy thực sự là "Trà Lý trong xanh". Dòng sông dịu dàng, chỉ lăn tăn óng nắng. Mực nước hơi cạn. Hai bên bờ là các công trường tập kết vật liệu xây dựng (cát, sỏi, đá, gạch,...). Nhà máy gạch với ống khói vươn cao ở gần đó nghe nói là do một đàn anh ở trường chuyên ngày trước quản lí. Tính ghé thăm mà chưa tiện dịp.

Không còn những nhà lán ngày xưa nữa. Có cảm giác hơi buồn buồn, vì cảnh vật đã đổi thay toàn bộ.

3. "Bên Thái Ninh họ có nghề nuôi ong". Vâng, đúng vậy, đúng như lời mẹ tôi nói, thì bên đó, bây giờ vẫn đang nuôi ong. Những cánh rừng ở sát với biển. Dưới các hàng cây là thấy "công trường ong".

Gần với chỗ nuôi ong là nhà máy nhiệt điện 2 vẫn còn đang kiến thiết. Đường chạy xuyên nhà máy vẫn có đoạn lổn nhổn đá nhỏ.

Làng Tân Bồi từ từ hiện ra trước mắt chúng tôi trong bối cảnh như vậy.

Tân Bồi và An Bồi, cuối tháng 4 năm 2019

Giao Blog