Cải cách của năm 2016 đã bắt đầu.
 |
| Nguyên chú của báo Dân Trí: "Những thế hệ tương lại của Ném Thượng sẽ tiếp nối những truyền thống của cha ông" |
---
Lễ chém lợn Bắc Ninh năm nay sẽ che bạt để tránh phản cảm
Hoàng Đan |
Theo đại diện ban tổ chức, năm nay, lễ hội chém lợn làng Ném Thượng sẽ được tổ chức ở phía bên trái sân đình, có che bạt để tránh gây phản cảm đối với du khách thập phương.
Trao đổi với PV, đại diện ban tổ chức lễ hội chém lợn làng Ném Thượng (TP Bắc Ninh) cho biết, trong ngày 12/2 (tức mùng 5 Tết) lễ hội đã được khai mạc với các hoạt động văn hóa, văn nghệ và đến trưa ngày mùng 6 thì phần nghi lễ chính sẽ diễn ra.
Để chuẩn bị cho phần nghi lễ chém lợn, chiều tối ngày mùng 5 Tết, hai "ông Ỉn" đã được đưa từ các gia đình nuôi về đình làm lễ nhập tịch để trưa mùng 6 rước đi quanh làng, sau đó, tiến hành nghi lễ chính ở sân đình.
Theo ông Nguyễn Văn Hòa, thành viên Ban Tổ chức lễ hội làng Ném Thượng, dân làng rất mong muốn giữ lại nghi lễ truyền thống này và năm nay làng Ném Thượng vẫn sẽ diễn ra lễ chém lợn để tế vị Thành hoàng làng là tướng quân Đoàn Thượng.
"Tuy nhiên, nghi lễ chém lợn năm nay sẽ khác với mọi năm. Thay vì chém lợn ở sân đình thì chúng tôi sẽ cử hành ở phía bên trái sân đình và sẽ có che bạt để tránh gây phản cảm đối với du khách thập phương.
Riêng đối với phần nghi lễ thì sẽ không thay đổi và đều giống mọi năm", ông Hòa cho hay.
Cũng theo ông Hòa, theo kế hoạch và nghi thức truyền thống của người dân nơi đây, đúng 7h sáng 13/2 (tức mùng 6 Tết), Ban tổ chức sẽ làm lễ ra mắt 2 "ông Ỉn" và rước đi quanh làng.
Sau đó, lễ rước sẽ trở về đình làng lúc hơn 11 giờ. Đúng giờ Ngọ, hai thủ đao sẽ khai đao và làm cỗ ngọc tế thánh theo nghi thức truyền thống.
Khi được hỏi, rất nhiều người dân ở đây cũng bày tỏ mong muốn tiếp tục được thực hiện nghi lễ truyền thống này của quê hương và đồng ý với việc cần thay đổi lại phần nghi thức chém lợn để phù hợp với thực tế hiện nay.
Ông Trần Văn Đức, Trưởng thôn Ném Thượng cho hay, từ năm 1999 đến nay mọi công việc trong lễ hội an toàn, tiết kiệm, nhân dân địa phương rất phấn khởi.
"Từ đời các cụ của chúng tôi đã theo sự tích này, không ai bịa ra nên dân cứ làm theo truyền thống. Năm nào cũng vậy, vào hai ngày lễ hội, khách thập phương kéo về đây rất đông, trẻ con thường không len vào xem được", ông Đức nói.
Cũng theo ông Đức, năm nay, hai gia đình có vinh dự nuôi "ông ỉn" đó là gia đình ông Nguyễn Đức Luận và gia đình ông Nguyễn Văn Lưu
Tương truyền, lễ hội chém lợn bắt nguồn từ một truyền thuyết xưa, vị tướng Đoàn Thượng khi đánh trận chạy đến vùng núi Ném Thượng đồn trú đã chém lợn rừng nuôi quân.
Từ đó, cứ vào ngày mùng 6 Tết Nguyên đán hàng năm người dân làng Ném Thượng lại mở hội chém lợn để tưởng nhớ người có công khai khẩn đất đai.
Tuy nhiên, chính phần nghi lễ chém lợn ngay giữa sân đình với sự chứng kiến của rất đông người dân, kể cả trẻ em đã khiến dư luận lên tiếng phản đối vì sự tàn bạo, dã man trong cách đối xử với động vật.
Trong thông cáo mới đây, Tổ chức động vật Châu Á vừa tiếp tục đưa ra ý kiến đề nghị kiên quyết phản đối lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh vì những yếu tố phản cảm, bạo lực, gây đau đớn cho động vật.
Chia sẻ tại cuộc họp báo ngày 27/1, ông Lưu Đình Thực, Phó Chủ tịch UBND TP Bắc Ninh cho biết, năm nay sẽ cố gắng không để chém lợn giữa sân đình tại lễ hội làng Ném Thượng tổ chức vào mùng 6 Tết.
"Chúng tôi yêu cầu sau khi rước "ông Ỉn" về đình, sẽ đưa vào khu vực riêng làm lễ ngọc tế thánh chứ không chém lợn giữa sân đình nữa", ông Thực nói.
Không còn cảnh chém lợn ở giữa sân đình làng Ném Thượng
Hoàng Đan |
Theo đại diện BTC lễ chém lợn làng Ném Thượng, đến 22h tối ngày mùng 5, các cụ trong làng cùng đại diện các ban ngành mới thống nhất không thực hiện nghi lễ chém lợn giữa sân đình.
Sáng 13/2 (mùng 6 Tết) sau khi tiến hành rước quanh làng từ 9h sáng, đến gần 11h, hai "ông Ỉn" trong lễ chém lợn của làng Ném Thượng (TP Bắc Ninh) đã được đưa về đình làm lễ.
Đúng 11h, sau khi lễ tạ, hai "ông Ỉn" đã được người dân cùng các thủ đao đưa vào khu vực làm cỗ ngọc tế Thành hoàng làng.
Khác với mọi năm, năm nay việc chém lợn ở đây không còn diễn ra công khai giữa sân đình mà được thực hiện ở phía sân bên trái.
Khu vực chém hai "ông Ỉn" được dựng rạp quây bạt kín, chỉ có một số cụ bô lão trong làng và hai thủ đao cùng các cán bộ của địa phương được vào trong, còn lại người dân không được phép vào chứng kiến việc chém lợn.
Hai "ông Ỉn" được đưa vào khu vực làm cỗ ngọc.
Bên ngoài, một hàng rào sắt cách khu vực chém chừng 5m được lập lên với rất đông lực lượng công an, dân quân bảo vệ, giữ gìn trật tự, ngăn người dân vào.
Đến 11h15 việc chém đã hoàn tất và các phần thịt làm lễ đã được chuẩn bị xong để dâng tế Thành hoàng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đăng Thức, thành viên Ban tổ chức lễ hội chém lợn làng Ném Thượng (TP Bắc Ninh) cho hay, sau khi có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, thành phố, địa phương cùng các cụ cao niên đã tiến hành họp nhiều lần bàn việc chém lợn.
"Ban đầu ý kiến của các cụ cao niên vẫn là giữ nguyên nghi lễ từ nhiều đời nay vẫn làm. Tuy nhiên, sau khi các cấp chính quyền có ý kiến, đến 22h đêm ngày mùng 5 các cụ đã thống nhất không thực hiện nghi lễ chém "ông Ỉn" giữa sân đình nữa.
Thay vào đó, việc làm cỗ ngọc tế thành hoàng được thực hiện ở khu vực cánh trái sân đình, quây bạt kín, không cho người dân vào xem", ông Thức nói.
Cũng theo ông Thức, việc chém như vậy sẽ được thực hiện trong năm nay còn các năm về sau thế nào sẽ phải thống nhất, bàn bạc tiếp.
Một số cụ cao niên trong làng khi được hỏi cũng cho rằng, dù không đúng với nghi lễ xưa nhưng việc chém được thực hiện như năm nay cũng là thể hiện nét văn hóa, văn minh trong lễ hội.
Thứ bảy, 13/2/2016 | 14:41 GMT+7
|
Màn chém lợn trong lễ hội truyền thống làng Ném Thượng diễn ra trong khu vực được quây bạt kín đáo, sau nhiều sức ép phản đối liên tiếp những năm gần đây.
Sáng 13/2 (mùng 6 Tết Bính Thân), lễ hội truyền thống làng Ném Thượng (phường Khắc Niệm, TP Bắc Ninh) bắt đầu trong bầu không khí khá căng thẳng sau những tranh cãi gay gắt hai năm gần đây về màn chém lợn vấp phải một số ý kiến cho là phản cảm. Tâm điểm thu hút sự chú ý là hai "Ông Ỉn" được rước ra sân đình từ sáng sớm.
Trước giờ bắt đầu làm lễ, bé trai làng Ném Thượng tới chào "Ông Ỉn", vật tế mà người dân nơi đây rất kính trọng.
Khác với những năm trước, năm nay ban tổ chức dựng thêm một nhà bạt quay kín làm nơi chuẩn bị cỗ ngọc tế thánh. Đây là nơi dự kiến thực hiện việc chém lợn, thay vì chém công khai ngoài sân đình.
Đúng 9h, hương áng được đốt lên để bắt đầu phần lễ. Lễ hội làng Ném Thượng được tổ chức dựa theo 5 bản sắc phong do các đời vua ban, giao cho dân làng trách nhiệm hằng năm hương khói, cúng tế Lý Đoàn Thượng - vị anh hùng có công giúp triều đình đánh giặc ngoại xâm.
Đứng hai bên đường đợi diện kiến "Ông Ỉn" đi qua, nhiều người tỏ lòng thành kính bằng cách mừng tuổi con vật tế lễ.
Đứng đợi từ sớm, bà Nguyễn Thị Thao (76 tuổi, người làng Ném Thượng) tỏ vẻ vui mừng, vừa múa vừa cổ vũ khi đoàn rước đi qua. Bà Thao cho biết, lễ hội của làng luôn là dịp vui đặc biệt từ khi bà còn nhỏ. "Tôi nghe nói năm nay có thể sẽ không chém lợn công khai. Là người dân Ném Thượng, tôi thấy hơi buồn, nhưng thôi dù sao làng vẫn giữ được lễ là cũng vui rồi", bà Thao cho biết.
Trong lúc đoàn rước đi quanh làng, ban tổ chức cũng gấp rút chuẩn bị hàng rào để ngăn không cho người dân tiếp cận khu vực làm cỗ ngọc tế thánh.
Lực lượng công an, bảo vệ cũng được huy động rất đông để giữ trật tự khi người dân đổ về đình làng để chứng kiến màn chém lợn.
Hơn 11h, hai "Ông Ỉn" được về đến đình làng. Sau thủ tục hoàn rước, xin đao, "Ông Ỉn" được đưa vào nhà làm cỗ ngọc. Ngoài những người có nhiệm vụ, không một ai được tiếp cận nhà bạt quây kín, nơi diễn ra màn chém lợn làm cỗ ngọc tế thánh.
Sau khoảng 10 phút, hai thủ đao bước ra khỏi nhà bạt kín báo hiệu với người dân đã hoàn thành màn chém lợn.
Nhiều người dân Ném Thượng tỏ ra khá buồn khi chứng kiến màn chém lợn tế thánh không diễn ra như truyền thống mọi năm. Trong khi đó, đại diện tổ chức Động vật châu Á cho biết, tổ chức đánh giá cao những thay đổi của Ném Thượng khi chuyển màn chém lợn vào trong nhà kín. "Tuy nhiên con lợn vẫn bị giết và chúng tôi sẽ tiếp tục có những kêu gọi thay đổi, chấm dứt việc giết lợn trong lễ hội này", đại diện tổ chức Động vật châu Á cho biết.
Nhiều người dân Ném Thượng tỏ ra khá buồn khi chứng kiến màn chém lợn tế thánh không diễn ra như truyền thống mọi năm. Trong khi đó, đại diện tổ chức Động vật châu Á cho biết, tổ chức đánh giá cao những thay đổi của Ném Thượng khi chuyển màn chém lợn vào trong nhà kín. "Tuy nhiên con lợn vẫn bị giết và chúng tôi sẽ tiếp tục có những kêu gọi thay đổi, chấm dứt việc giết lợn trong lễ hội này", đại diện tổ chức Động vật châu Á cho biết.
Quý Đoàn
TTO - Hôm nay 13-2, Làng Ném Thượng (xã Khắc Niệm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) tổ chức lễ hội chém lợn. Khác với mọi năm, năm nay hai “ông ỉn” được đem vào một khu vực kín đáo để làm lễ.
 |
| Ông ỉn nặng hơn 1,5 tạ được nằm trên một chiếc xe đẩy - Ảnh: Nguyễn Khánh |
Ông Nguyễn Đăng Thức một thành viên của ban tổ chức lễ hội cho biết:
“Đến 22h tối 12-2, ban tổ chức lễ hội mới thống nhất được việc chém lợn sẽ không thực hiện ở giữa sân đình như mọi năm mà sẽ “chém kín” tại khu vực làm cỗ ngọc tế thánh.
Để đưa đến quyết định này chúng tôi phải rất trăn trở, suy đi tính lại suốt nhiều tháng qua, nói thật khi nghe thông tin này nhiều người dân trong làng cũng hơi buồn.”
Khi được hỏi về việc chém lợn vào mùa lễ hội năm 2017 sẽ diễn ra ở đâu, ông Thức cũng cho rằng: “Chúng tôi chưa thể trả lời được, chỉ biết lễ hội năm 2016 dân làng sẽ không chém lợn ở giữa sân đình.”
Đúng 8 giờ sáng tại đình làng Ném Thượng, người dân địa phương tập trung rất đông tại khu vực làm lễ, hai “ông ỉn” nặng hơn 1,5 tạ được đặt trang trọng trên một chiếc xe đẩy.
Từ đình làng, đoàn tế rước di chuyển xung quanh làng để người dân được nhìn ngắm “ông ỉn” và lấy may trong năm mới. Đến 11 giờ trưa, đoán tế rước quay trở lại sân đình để làm nghi lễ chém lợn.
Sau khi có hiệu lệnh của Ban tổ chức, hai chiếc xe rước “ông ỉn” di chuyển vào khu vực làm cỗ ngọc tế thánh, khu vực này được quây kín tứ phía và lực lượng công an bảo vệ nghiêm ngặt, chỉ những người trong ban tổ chức mới được vào trong.
Sau khoảng 15 phút, hai thanh đao chém lợn được mang ra và được đặt trang trọng tại bàn thờ giữa đình làng.
Lễ hội Làng Ném Thượng có lịch sử hơn 800 năm. Theo truyền thuyết vẫn được dân làng truyền kể, lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ một vị tướng thời nội chiến.
Khi bị đối phương truy đuổi, vị tướng này đã dẫn quân về lánh nạn ở làng Ném Thượng. Vì không đủ lương thực, trong khi lợn rừng lại rất nhiều, nên ông đã ra lệnh chém lợn nuôi quân.
Ông Trần Văn Hân một bô lão trong làng cho biết: Lễ hội chém lợn được khôi phục từ năm 1998 và bắt đầu thực hiện nghi lễ chém lợn từ năm 2000.
 |
| Khoảng 9h sáng, đoán tế rước bắt đầu di chuyển khỏi sân đình - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Mỗi chiếc xe sẽ được bốn người đàn ông đẩy quanh làng, ngay từ tháng 8 năm trước, dân làng đã chọn những con lợn giống và người chủ nuôi hợp tuổi, có gia cảnh tốt để giao nhiệm vụ chăn nuôi, chờ đến ngày lễ - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Do tôn thờ ngày lễ long trọng này, người dân gọi con lợn là "ông ỉn", các "ông ỉn" phải được chăm sóc cẩn thận béo tốt và hồng hào - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Do thời tiết oi bức nên một "ông ỉn" được người dân cho uống nước - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Đoàn rước đi qua cánh đồng làng với mong ước cả làng sẽ có một vụ mùa bội thu - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Đúng 11 giờ, đoàn rước quay trở lại đình làng và tập trung trước khu vực làng cỗ ngọc tế thánh - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Sau khoảng 15 phút, hai đao phủ là ông Trần Văn Soát và ông Trần Quốc Thành (từ trái qua phải) vác thanh đao còn rớm máu di chuyển khỏi khu vực làm nghi lễ chém lợn - Ảnh: Nguyễn Khánh |
 |
| Một bô lão trong làng dâng một miếng thịt đã được luộc chín để làm lễ cúng thánh thần) NGUYỄN KHÁNH |
---
Những entry liên quan đã đi trên blog này:
- Các bô lão làng Ném phản luận : tướng cướp, hay tướng quân ? (09/03/2015)
- Ăn chơi sợ gì mưa rơi, Quyết chém thì cụ Ném sợ gì AA
- Ngày mai, các cụ làng Ném quyết định vẫn chém
- May mà thành hoàng chỉ chém lợn, chứ không phải chém sơn dương
- Sau dị bản của thần tích thành hoàng (tướng quân hay tướng cướp), là thương đến Cụ Ỉn ở trời Tây
- Chém lợn ở Bắc Ninh : thành hoàng là tướng cướp, hay là tướng quân ?
- Học giả McCarthy góp bàn về lễ hội chém lợn : đó là chém cha loài người !
- Chém lợn ở Bắc Ninh làm sáng rõ hơn một quan điểm đã phát biểu từ 2011 và 2012
- Ngày mai, các cụ làng Ném quyết định vẫn chém
- May mà thành hoàng chỉ chém lợn, chứ không phải chém sơn dương
- Sau dị bản của thần tích thành hoàng (tướng quân hay tướng cướp), là thương đến Cụ Ỉn ở trời Tây
- Chém lợn ở Bắc Ninh : thành hoàng là tướng cướp, hay là tướng quân ?
- Học giả McCarthy góp bàn về lễ hội chém lợn : đó là chém cha loài người !
- Chém lợn ở Bắc Ninh làm sáng rõ hơn một quan điểm đã phát biểu từ 2011 và 2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.