Chùa làng và lời gửi gắm của học giả chân đất

Đó là Miyamoto, nhà văn hóa dân gian xuất sắc của Nhật Bản. Một người đi bộ hầu như khắp nước Nhật để ghi chép về phong tục tập quán của nhân dân, trong khoảng nửa cuối thế thế kỉ 20.

Ông cứ đi hết làng này sang làng khác, hết thị trấn này sang thị trấn kia. Người ta gọi ông là học giả đi bộ hay học giả chân đất.

Đến nỗi, một dư thoại về Miyamoto: lúc đã ngoài 60 tuổi, Đại học Toyo ở Tokyo quyết định trao bằng Bác sĩ Danh dự (tức Tiến sĩ Danh dự) cho ông, bởi các công trình xuất sắc về văn hóa dân gian Nhật Bản, ông cũng vẫn lững thững tới nhận bằng màn cuốc bộ từ nhà tới ! Dĩ nhiên, cũng lại lững thững cuốc bộ mà về.

Mình thì khoái cái màn đi bộ ấy, của ông, trong giờ khắc đó. Cũng như trong phần lớn cuộc đời vừa đi vừa viết của ông.

Bây giờ, ở chùa làng, nhà sư trụ trì vừa ngưng bút viết xong một lời văn của Miyamoto. Lời văn ấy được treo bên mái hiên ngoài, ngước lên sẽ thấy bức tượng đồng Thích Ca.

Miyamoto đã viết (xem ở bảng dưới mái hiên chùa, năm 2016): "Sự hoang phế của thiên nhiên, về mặt ý nghĩa, chính là sự hoang phế của tâm hồn".