Năm 1950. Và tư liệu là báo Sự thật, ở số có bài của tác giả Trần Đĩnh về cuộc đấu tranh ở vùng Công giáo Bùi Chu - Phát Diệm.
Về số bài này, đầu tiên là do bác Thiên Lý đưa ra.
Ở dưới sẽ lưu 3 mẩu: một tuyên bố của chính phủ do Hồ Chủ tịch phát đi (kí tên Hồ Chí Minh), một bài về tình hình đấu tranh trong vùng tạm chiếm (kí tên H.V), và cuối cùng là đi lại bài của Trần Đĩnh (kí tên Trần Đĩnh).
Đặt 3 tư liệu này ở dạng song song thì sẽ hiểu sâu hơn về từng cái. Cái nọ bổ sung nghĩa cho cái kia.
Trong đó, sẽ thấy rõ tên gọi "bù nhìn Bảo Đại" (mẩu thứ nhất) và "tên hề Vĩnh Thụy" (mẩu thứ hai).
1. Tuyên bố của chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Sự Thật, Số 127, 25 Tháng Một 1950 — Lời tuyên bố của chính phủ nước dân chủ cộng hòa Việt Nam cùng chính phủ các nước trên thế giới
2. Bài của H.V (hiện chưa rõ là ai)
Sự Thật, Số 127, 25 Tháng Một 1950 — Đấu tranh vùng địch tiến mạnh... Dợt sóng đấu tranh mới của học sinh và sinh viên vùng địch.
3. Bài của Trần Đĩnh
Sự Thật, Số 127, 25 Tháng Một 1950 — Phát Diệm Bùi Chu trong tay giặc
Có một bài vè về vua Bảo Đại năm cuối những năm 1940
Trả lờiXóaKhoằm à, chắc là Khoằm quên đường link ? Về bài về ấy !
XóaLink em đăng bên facebook lâu lắm rồi, nó trôi rất sâu, lục mãi chưa ra, đây là cái không thích nhất của facebook, mọi thứ trôi tuồn tuột, thành ra hời hợt.
Xóaok, tính cách nhanh và trôi, trôi trôi, tuồn tuột tuồn tuột, là vốn có của Fb mà Khoằm. Mình chỉ ngó thôi, cũng một phần vì thế !
XóaEm lục ra rồi, đây https://www.facebook.com/phamduc.dinh/posts/709831095716510
XóaCũng giống như bản Đón hoàng đế hồi loan, nội dung bài hát Suy tôn Ngô Tổng thống hàm ý tô hồng thân thế của nhà lãnh đạo quốc gia. Nguyên thủy bài hát này có tên gọi Vè Bảo Đại, phần nhạc do nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Bích soạn, phần lời được viết bởi nhà thơ Thanh Nam. Giai điệu bài hát rộn ràng, mang âm hưởng của thánh ca Công giáo.
Bảo Đại ở Hồng Công năm 1948 http://1.bp.blogspot.com/-7mMdiwEirUs/UEhn8GB_2cI/AAAAAAAAB-s/5JmKk75l7Pc/s1600/index.jpg
Ông Vĩnh Thụy khi lên bẩy tuổi
Được thằng Tây cho nối nghề cha
Khăn vàng áo gấm quần là
Ngồi trên ngai gỗ gọi là làm vua
Nhưng cũng chỉ thầy chùa thất thế
Vua chỉ là nô lệ tối cao
Bắt sao thì phải chịu sao
Tự mình chẳng có chút nao ủy quyền
Muốn ra cửa phải xin phép trước
Muốn mở mồm chẳng được tự do
Vợ vua do Pháp cưới cho
Lương vua do Pháp trích kho phát dần
Ông chỉ cốt ngồi ăn cho béo
Mặc thắng Tây bòn đẽo giống nòi
Chốc là hai chục năm trời
Chủ ông dâng đất cho người Phù Tang
Đời ông dẫn chuyển sang chủ mới
Thân ông thành cũng lại như xưa
Bù nhìn ngồi xó ruộng dưa
Biết đâu đất nước gió mưa não nùng
Tuần tháng Tám nổi bùng cách mạng
Xây dựng nên nền tảng cộng hòa
Trong xiềng phát xít thoát ra
Ông rằng sung sướng được là người dân
Chính phủ nhắc vào chân cố vấn
Muốn cho ông yên phận hết lòng
Nào ngờ ông vẫn lông bông
Ham chơi chẳng tưởng non sông nước nhà
Trốn nợ nước ông ra ngoại quốc
Bị thực dân mua chuộc phỉnh phờ
Hàng năm ăn chực nằm chờ
Bề ngoài ông cứ giả vờ làm cao
Nay ông đã sa vào cạm bẫy
Cho quân thù giương bẫy giật dây
Điều đình theo kiểu bài tây
Rồi đây lũ bợm còn xoay nhiều trò
Chúng cũng nói tự do độc lập
Nhưng chỉ đồ kẻ cắp nói mồi
Chính ông bán nước bán nòi
Hòng mong dựng lại chiếc ngôi bù nhìn
Để giặc Pháp ngồi trên áp bức
Đưa quốc dân vào ách ngựa trâu
Quốc dân thừa biết đã lâu
Thề rằng đánh rắn dập đầu không tha
Mưu chia rẽ chẳng ai nhầm mắc
Chỉ ghét đồ theo giặc phản dân
Nay mai ông sẽ biết thân
Cái ngày hối hận cũng gần không xa.
Ghi chú: * Đỗ Đình Tuân chép lại theo trí nhớ của một lão du kích xã Đồng lạc, không nhớ tên tác giả và tên bài vè, chỉ nhớ bài này được lưu hành rất rộng rãi ở vùng du kích huyện Chí Linh những năm 1948-1949.
Cảm ơn Khoằm ! Bài vè này thú vị đấy. Mình lần đầu tiên thấy bài này.
XóaEm tưởng các bác ngành KHXH biết rồi chứ? Vấn đền là giờ tìm lại link gốc của Đỗ Đình Tuân thì chả đâu bác ạ.
Xóa