Thời Pháp thuộc, cơ quan nghiên cứu EFEO tại Hà Nội đã cho làm thác bản (bản rập) văn bia Việt Nam trong một thời gian dài. Số lượng thác bản được tính là hơn 20 ngàn bản.
1. Trước đây, thư mục thác bản văn bia Việt Nam được biên soạn và đánh máy chữ. Có nhiều tập thư mục, mỗi tập được đóng bìa cứng và để ở thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm trước đây. Tạm gọi đây là Thư mục 1. Muốn nghiên cứu thác bản nào, bạn đọc cần tra vào Thư mục 1 và viết phiếu yêu cầu, thủ thư sẽ đi lấy thác bản trong kho ra cho đọc. Các thác bản được gấp nhỏ lại và đựng trong các túi đựng bằng bìa dày. Đây là cách làm quen thuộc suốt mấy chục năm.
2. Sau này, sang thế kỉ XXI, các cơ quan chuyên môn hợp tác với nhau ra được bộ Thư mục (tạm gọi là Thư mục 2) in trên giấy đẹp, cũng chia làm nhiều tập. Đặc biệt, kèm Thư mục 2 thì có bản in toàn bộ ảnh thác bản - người ta cho chụp lại toàn bộ thác bản và cho ấn ảnh, đóng thành hơn 20 tập. Muốn sử dụng thác bản nào, chúng ta có thể tra theo số văn bia (số được ghi trong Thư mục 2), để tìm ảnh in thác bản. Tuy bản in hơi mờ, nhưng cũng rất tốt.
3. Chúng tôi đã mong đợi có CSDL của toàn bộ ảnh thác bản được tiếp cận công khai. Mong đợi đã rất lâu.
Thì từ bây giờ, chúng ta đã có CSDL như vậy, đang mở ra.
Truy cập vào trang chủ ở đây: https://vietnamica.online/
Truy cập vào trang CSDL thác bản văn bia Việt Nam ở đây: https://gallery.vietnamica.online/?fbclid=IwY2xjawLhPh9leHRuA2FlbQIxMABicmlkETFuSGg4OFhpMTJLSFdldnpTAR5-59gFnSU-eQcuiOixRtr13bR2ZDX7qwbGgYSnkbaGaengJ51dfYyGU52lDQ_aem_fGd8SrJLOcYMYmoVTovbVg
"
This image database contains the 20,980 rubbings of steles produced in Vietnam by the École Française d’Extrême-Orient between 1910 and 1944.© The collection belongs to the Hán-Nôm Institute, Vietnam Academy of Social Sciences.© Web search engine created by Philippe Papin, Phạm Đức Hòa and Lou Vargas.Credits: Vietnamica, an ERC program of the École Pratique des Hautes Études and Agence Universitaire de la Francophonie.Heritage collection of the École Française d’Extrême-Orient.
"
4. Thử 1 cái xem sao:
"
本會斯文碑傳/右面武秩英豪/左面文階俊秀/遞年春節就祭 - Bản hội Tư văn bi truyền/Hữu diện vũ trật anh hào/Tả diện văn giai tuấn tú/Đệ niên xuân tiết tựu tế
Ref. number: 02156/02157/02158/02159
Original title: 本會斯文碑傳/右面武秩英豪/左面文階俊秀/遞年春節就祭
Vietnamese title: Bản hội Tư văn bi truyền/Hữu diện vũ trật anh hào/Tả diện văn giai tuấn tú/Đệ niên xuân tiết tựu tế
Calendar year: 1723
Full date: Bảo Thái thứ 4 (1723)
Full location (current): đình xã Trung Mâu tổng Dũng Vi huyện Tiên Du phủ Từ Sơn tỉnh Bắc Ninh.
Full location (origin): Thác bản bia xã Trung Mâu huyện Tiên Du phủ Từ Sơn 慈山府仙遊縣中牟社,
Content: Hội Tư văn xã Trung Mâu dựng bia khắc tên những người trong Hội Tư văn, chia ra hai hạng Văn giai và Võ trật, đồng thời quy định sau này tiếp tục khắc nối những người đỗ đạt hoặc làm quan chức để được hưởng tế lễ tiết tế xuân hàng năm.
Number of faces: 4
Number of columns: 73
Number of characters: 2800
Dimension: 42 x92 cm
Dimension1:
Dimension2:
Tỉnh (VN): Bắc Ninh
Province (EN): Bac Ninh
Huyện (VN): Tiên Du
District (EN): Tien Du
Tổng (VN): Dũng Vi
Canton (EN): Dung Vi
Xã (VN): Trung Mâu
Commune (EN): Trung Mau
Topic: Bầu Hậu, gửi giỗ, biểu dương việc thiện
Topic1: Sinh hoạt làng xã
"
File ảnh trên tôi thử tải thì thấy dung lượng gần 3MB (chính xác là 2.8MB). Dung lượng này cho phép ta thấy chữ trên bản rập sắc nét. Chất lượng gấp nhiều lần so với bản in trên giấy.
5. Đúng là một tin rất vui và chờ đợi đã rất lâu.
Đây là thành quả có được của cả 1 thế kỉ XX và khoảng 25 năm đầu tiên của thế kỉ XXI. Có bao nhiêu thế hệ nhân lực đã góp công vào thành quả này.
Chúng ta đang ở thời đại big data.
6. Ở dưới là lưu một ít tư liệu. Mở đầu là thông báo của đương kim Viện trưởng Viện nghiên cứu Hán Nôm trên Fb sáng nay. Các thông tin cập nhật sẽ dán dần lên ở bên dưới như mọi khi.
Tháng 7 năm 2025,
Giao Blog
---
Bài đăng 1 h trước đây (sáng ngày 14/7/2025)
"
"
https://www.facebook.com/sinonom.2012/posts/pfbid02YphYYizAaweotQujVcKWQyu8LgGfxhnXjYFimjBH4eAsdm8cud2ny3vTFQqLnVHYl
---
CẬP NHẬT
1. Hơn 20 vạn thác bản
"
This image database contains the 20,980 rubbings of steles produced in Vietnam by the École Française d’Extrême-Orient between 1910 and 1944.© The collection belongs to the Hán-Nôm Institute, Vietnam Academy of Social Sciences.© Web search engine created by Philippe Papin, Phạm Đức Hòa and Lou Vargas.Credits: Vietnamica, an ERC program of the École Pratique des Hautes Études and Agence Universitaire de la Francophonie.Heritage collection of the École Française d’Extrême-Orient.
"
https://gallery.vietnamica.online/?fbclid=IwY2xjawLhUJBleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFTN0NtOWlMWkFyQTF6c0hQAR4umg7qH3QskQLPRp0FaKHLhhpyG_KK277cKZXjd8sYqZZ8BbbIPBMZN5h2FA_aem_9aqhzGPia31HaDIpFRB9lQ
...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.