Thanh Châu là một nhà văn danh tiếng trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, là một cây truyện ngắn chủ lực của tờ Tiểu thuyết Thứ Bảy. Nhưng lâu nay, ông hầu như được biết đến rất ít. Tựa như có một thời người ta quên Thanh Châu.
Ít ai biết ông chính là tác giả của truyện ngắn "Hoa ti gôn" (đã đăng trên Tiểu thuyết Thứ Bảy vào năm 1937) - truyện này trở thành cỗi nguồn của hiện tượng T.T.Kh với bài thơ tình diễm lệ mà bí ẩn của cả thế kỉ XX là "Hai sắc hoa ti gôn".
T.T.Kh đã viết bài thơ "Hai sắc hoa ti gôn" bởi cảm động khi đọc truyện ngắn "Hoa ti gôn" của nhà văn Thanh Châu.
Ông là người họ Ngô, tên thật là Ngô Hoan, có quê nội ở làng Hoa Lũy (Kim Lũy) thuộc huyện Diễn Châu tỉnh Nghệ An (trước ngày 1/7/2025).
Gần đây, viết nhanh về Thanh Châu tôi giới thiệu nhanh về quê hương của ông.
Bây giờ, thì cùng đọc lại phần viết về Thanh Châu của Văn Tâm - trích trong Từ điển Văn học - Bộ mới (2004).
Giao Blog
---
BỔ SUNG
1. Bài của Thiên Sơn năm 2022
Vanvn- Nét nổi bật của Thanh Châu trong văn học Việt Nam thời kỳ 1930-45 chính là ở lối văn trữ tình, trau chuốt; là sự mô tả một cách sinh động những biểu hiện tinh tế trong tâm hồn; là cách nhìn cuộc đời đôn hậu và một tình yêu vô tận với con người và thiên nhiên.
Thời gian quả có phép nhiệm màu.
Có lẽ phải đến nửa thế kỷ, từ cuối thập niên 50 của thế kỷ trước, nhà văn Thanh Châu dường như biến mất trên văn đàn. Tưởng như thời gian đã phủ bụi, và sự lãng quên đã giăng mắc lên số phận u uẩn của một văn tài. Nhưng rồi ông đã hiện về, những trang văn một thời lại lóng lánh sáng khiến không ít người phải ngạc nhiên. Thanh Châu lại được lớp hậu sinh nhìn lại, cảm nhận và tôn vinh. Mới hay, trong cuộc đời này, những gì thực sự có giá trị thì không dễ mất đi, và tài năng là điều không dễ gì có thể vùi lấp, dẫu có những thăng trầm trong những giai đoạn lịch sử đầy khuất khúc.
Gần 30 năm trước, khi công cuộc đổi mới được khởi xướng, tác phẩm của hàng loạt nhà văn trước cách mạng tháng Tám được đồng loạt in lại. Đó là một cuộc hồi sinh, đánh giá lại cả một gia tài nghệ thuật khổng lồ của dân tộc ta từng bị chìm lấp bởi một thời kỳ bão tố. Không ít nhà văn một thời từng bị phê phán đã được nhìn nhận và tôn vinh. Nhưng, trong các gương mặt nhà văn tiền chiến được ca tụng ấy, không có nhà văn Thanh Châu. Sự quên lãng vẫn còn giăng mắc lên ông như một định mệnh. Và, phải đến khi ông về thế giới bên kia, nhất là cách đây 2 năm, khi Hội Nhà văn Việt Nam kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông, thì người ta mới giật mình nhận ra rằng, chúng ta hiểu về Thanh Châu còn quá ít và tài năng của ông quả thực còn chưa được đánh giá đúng mức.
Tôi có may mắn gặp và trò chuyện với nhà văn Thanh Châu vài lần. Trong trí nhớ của tôi, ông là một người nhẹ nhàng, vui tính và hóm hỉnh. Trò chuyện với ông, không ai lại có thể hình dung ông đã từng sống những năm dài đằng đẵng không biết làm gì hơn là sự im lặng. “Năm 1961, khi mới 49 tuổi, ông cụ xin về hưu non” – Chị Quỳnh Châu, con gái nhà văn nhớ lại – “Từ đó, ông rời báo Văn Nghệ, sống khiêm nhường, lặng lẽ với gia đình và những người bạn cũ”. Những năm đói nghèo, gánh nặng gia đình đặt hết lên vai người vợ tảo tần. Bà vốn là một dược sĩ, công tác ở Xí nghiệp dược phẩm Hà Nội, thế mà hàng ngày bà thường dậy lúc 3, 4 giờ sáng, nấu xôi, mang ra cổng trường Mĩ thuật Yết Kiêu bán, sau đó, 7 giờ sáng bà lại đến cơ quan làm việc cho đến tối mịt mới về. Cứ thế, bà nuôi chồng và 3 người con khôn lớn.
Đó là những năm buồn nhất trong cuộc đời Thanh Châu. Từ một nhà văn xuất hiện thường xuyên trên văn đàn trước cách mạng tháng Tám, gắn liền với một trong những giai thoại nổi tiếng nhất của làng văn một thời, được nhiều người ngưỡng mộ và yêu quý, cuối cùng, ông trở thành một người bên lề. Không khí văn nghệ thời đó không khuyến khích một ngòi bút duy mỹ như Thanh Châu? Thanh Châu khó hòa nhập vào một hiện thực mới bừa bộn trong chiến tranh hay ông cố tình ẩn mình vì nghĩ rằng cái thời của mình đã hết? Đó hẳn còn là một bí ẩn mà các nhà nghiên cứu rồi sẽ phải trả lời.
***
Nhà văn Thanh Châu có quê nội ở xã Diễn Kim, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Tuy nhiên, ông nội của Thanh Châu là cụ Ngô Xuân Đài, sau khi làm tri huyện Nam Đàn đã chuyển ra Thanh Hóa làm quan. Bố nhà văn Thanh Châu là Ngô Nhật Tân, được sinh ra ở Diễn Kim, theo cha ra Thanh Hóa sinh sống. Ông Ngô Nhật Tân kết hôn với người phụ nữ thuộc một gia đình nổi tiếng sang trọng, giàu có ở Vĩnh Hùng, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa, sinh ra con trai đặt tên là Ngô Hoan. Ngô Hoan lớn lên được gửi ra Hà Nội học và làm báo, viết văn với bút danh Thanh Châu.
Thực ra, Thanh Châu gắn bó nhiều hơn với quê ngoại. Cái tên Ngô Hoan, hay bút danh Thanh Châu đều gợi nhớ về quê gốc của nhà văn ở xứ Nghệ, nhưng do gia đình nhà văn đã ly hương quá lâu, cụ Ngô Nhật Tân qua đời trong một đêm bí ẩn trên sông Mã khi Thanh Châu còn rất trẻ cho nên mối liên hệ với quê nội cũng dần thưa thớt, đến nỗi, dường như con cháu của ông sau này cũng chỉ biết đến quê nội như một ký ức xa xôi, mờ ảo. Bản thân nhà văn, những năm sau cách mạng, với một tâm thế không mấy vui vẻ, ông đã không trở về quê nội, dù trong lòng ông vẫn còn nguyên một nỗi hoài nhớ thẳm sâu về quê cha đất tổ. Và cũng tựa như chàng Từ Thức trong truyện cổ, ông dường như bị phần lớn những người đời sau trên quê nội lãng quên.
Đó, phải chăng cũng là một nét làm nên số phận và nỗi buồn của nhà văn Thanh Châu?
***
Thanh Châu lớn lên trong một gia đình nho học nhiều đời làm quan, được nuôi dạy, chăm sóc chu đáo. Năm 1928 ông được gửi ra Hà Nội học, được tiếp xúc và chịu ảnh hưởng với văn hóa, văn học Pháp. Chính hoàn cảnh ấy đã hình thành nên ở Thanh Châu những phẩm chất riêng, với một tâm hồn tinh tế, một lối sống tao nhã và khát vọng tự do mà về sau này, đã phản ánh một cách sinh động qua các tác phẩm của ông.
Sau những năm làm báo, viết văn ở Hà Nội, cách mạng tháng Tám thành công, Thanh Châu về quê ngoại ở Vĩnh Hùng, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Ông tham gia phong trào cách mạng ở địa phương trước khi gia nhập quân đội năm 1949. Cuộc kháng chiến chống Pháp thành công, ông trở lại Hà Nội và công tác tại báo Văn Nghệ của Hội Nhà văn Việt Nam cho đến khi thôi việc, về hưu non năm 1961.
Cho đến nay, Tuyển tập Thanh Châu do nhóm tuyển chọn Văn Giá, Hoàng Sự, Quỳnh Châu thực hiện đã sưu tầm được 49 truyện ngắn, 3 tiểu thuyết và một số bài ký. Công trình này, do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành cuối năm 2013, lần đầu tiên giới thiệu trước độc giả một cách khá đầy đủ những tác phẩm chính của nhà văn Thanh Châu. Và cũng qua tuyển tập này, chúng ta có điều kiện để nhìn nhận một cách đầy đủ hơn những đóng góp của Thanh Châu trong văn học Việt Nam thế kỷ 20.
Nét nổi bật của Thanh Châu trong văn học Việt Nam thời kỳ 30-45 chính là ở lối văn trữ tình, trau chuốt; là sự mô tả một cách sinh động những biểu hiện tinh tế trong tâm hồn; là cách nhìn cuộc đời đôn hậu và một tình yêu vô tận với con người và thiên nhiên. Nhà văn Bùi Hiển có lần đã viết về Thanh Châu như sau: “… không hề bao giờ mãnh liệt, công phá, ngòi bút ông chỉ tựa hồ lời thủ thỉ tâm tình, nhắn nhủ hoặc nhắc nhở mỗi con người chúng ta, giữa cảnh đời vốn trần trịu và khốn khó này, ít ra còn một vật báu sở hữu, đó là: một trái tim, một linh hồn, trái tim ấy, mảnh linh hồn ấy có nhu cầu được nuôi dưỡng thường xuyên bằng tình cảm nương nhẹ, bằng yêu thương, cảm thông và độ lượng, tránh gây cho nhau đổ vỡ hoặc làm cho nhau rỉ máu…”
Những truyện ngắn đầu tiên được sưu tầm của Thanh Châu xuất hiện khoảng năm 1933, 1934 trên Tiểu thuyết thứ bảy. Giai đoạn đầu tiên này, truyện ngắn của Thanh Châu dù còn đơn sơ, nhiều khi chưa có cốt truyện và nhân vật rõ ràng, thậm chí có truyện còn mang màu sắc báo chí, tựa hồ như những ký sự, những nhật ký đời thường mà chưa có cấu trúc hoàn chỉnh độc đáo có thể dẫn dụ người đọc vào thế giới truyện đủ sức lay động sâu xa. Nhưng cũng chính những truyện đầu tiên ấy đã manh nha những tố chất riêng biệt và xu hướng đi vào nội tâm, tính trữ tình lãng mạn của ngòi bút Thanh Châu. Càng về sau, nhất là từ năm 1937, khi truyện ngắn Hoa ti gôn gây được tiếng vang, văn Thanh Châu thực sự đã vượt lên một nấc thang mới, được công chúng đón nhận.
Đáng chú ý nhất trong sự nghiệp của Thanh Châu có lẽ là các truyện ngắn Hoa ti gôn, Vườn Chanh, Cái ngõ tối… các tiểu thuyết ngắn Tà áo lụa, Bóng dáng xưa, Cùng một ánh trăng… Những truyện ngắn và tiểu thuyết này có một điểm chung là không chú trọng tạo nên xung động kịch mạnh mẽ, tiết tấu truyện không nhanh, cốt truyện cũng thường dàn trải và bằng phẳng. Thanh Châu thực sự không cố kể cho xong một câu chuyện, mà dồn toàn bộ năng lượng của ngòi bút vào việc mô tả những cung bậc tinh tế của tâm hồn, khắc họa những bức tranh thiên nhiên đẹp như trong cõi mộng và gợi dậy những niềm hoài tiếc, những nỗi nhớ mong, những ước vọng thanh cao về tình tình yêu, về sự khoan dung, tha thứ giữa con người với con người.
Hoa ti gôn là câu chuyện tình lỡ làng giữa họa sỹ Lê Chất với người phụ nữ đẹp có tên là Mai Hạnh. Người phụ nữ vốn biết họa sĩ từ nhiều năm trước, sau khi lấy chồng, một lần gặp lại chàng họa sĩ tài hoa đã đem lòng yêu say đắm. Hai người đã định trốn đi nước ngoài sinh sống, nhưng rồi đến phút cuối cùng, nàng đã đắn đo, không thể dứt bỏ được người chồng. Và sau cuộc chia lý đó, có lẽ vì nỗi khổ tâm, nàng đã qua đời. Sau khi biết tin đó, họa sĩ đã mang bó hoa ti gôn ngày trước nàng yêu mến đến đặt trên mộ người đã khuất. Họa sĩ đã già, không lấy vợ, mỗi mùa thu, mùa hoa Ti gôn nở nhiều nhất họa sĩ thường mua thứ hoa ấy để trong phòng vẽ của mình.
Câu chuyện nhẹ nhàng, say lòng với nhiều bạn đọc thời bấy giờ bởi chất lãng mạn, tinh tế và gợi lên những cảnh ngộ khó nói trong lòng người. Nhà văn Bùi Hiển nhận xét: “Hoa ti gôn của Thanh Châu góp phần hương sắc và tiếng nói riêng biệt của mình: giản dị đến mức mộc mạc, và chân tình, sâu lắng, thoáng chút buồn êm dịu thiết tha”.
Cũng chính vì truyện ngắn này của ông đã khiến choT.T.Kh viết nên bài thơ bất hủ Hai sắc ti gôn. Sự nổi tiếng của bài thơ, cùng với sự bí ẩn người đàn bà đã làm nên tuyệt tác ấy đã khiến cho làng văn có thêm một giai thoại vô cùng thú vị mà hàng chục năm sau vẫn còn là một bí ẩn chưa thể khám phá.
Về sau này, bút pháp của Thanh Châu có điêu luyện hơn, nhưng cái hốn cốt trong sáng tác của ông vẫn chính là những yếu tố đã được hé lộ trong truyện ngắn Hoa Ti gôn.
Vườn Chanh là một tác phẩm sinh động với lối văn đẹp đẽ, với nghệ thuật khai thác những tình huống bất ngờ, đầy mĩ cảm của Thanh Châu. Câu chuyện xoay quanh ấn tượng về cuộc gặp giữa người sinh viên (xưng tôi) trong lần nghỉ hè về vườn chanh của một người chú họ hàng người con gái hàng xóm ở khu vườn bên cạnh. Câu chuyện qua đi, sau này khi người con trai tốt nghiệp trường thuốc, đi thăm khám cho một bệnh nhân và gặp lại người con gái năm xưa. Từ đây, qua lời trò chuyện của người thiếu phụ, chàng mới biết về bí mật được giấu kín suốt mấy năm trời. Thì ra, trước đây chàng tở tưởng đến người con gái nhà bên mà không nhìn rõ mặt, khi nhận được thư hẹn hò, người con gái ấy dù bị bệnh tật, không muốn xuất hiện trước người đàn ông đem lòng yêu mến mình, đã nhờ người em gái thay mình trò chuyện với chàng. Và điều đó, sau này được người em gái của nhân vật Thủy thú nhận: “Biết mình không còn sống được bao lâu, nhưng cũng không muốn bỏ phí một cuộc tình duyên đẹp đẽ mà có lẽ suốt đời chị tôi không bao giờ được hưởng. Nên chị tôi mới nghĩ ra cách đó: (…) để giữ cho cả ông và chị tôi một kỷ niệm không đến nhạt nhẽo trong vụ nghỉ hè. Đó là một “trò chơi” của một người tuyệt vọng, một người trọng bệnh”.
Cuối truyện là một cái kết bất ngờ thú vị. Với giọng điệu trữ tình, những tình cảm thơ mộng, việc mô tả thiên nhiên tuyệt đẹp, và sự khơi gợi những khát vọng tình yêu tinh khiết trong một cảnh đời tuyệt vọng của người con gái đã làm cho câu chuyện có phong vị riêng, quyến rũ và tạo ấn tượng sâu sắc.
Vẫn với bút pháp trữ tình, hướng vào nội cảm với những biểu hiện vi diệu của tâm hồn, các tiểu thuyết Tà áo lụa, Bóng dáng xưa, Cùng một ánh trăng… đã đưa người đọc vào thế giới của kỷ niệm, của tình bạn, tình yêu, của những thử thách lặng thầm để giữ lấy những vẻ đẹp của tâm hồn trong cuộc sống nhiều éo le, biến động.
***
Thanh Châu không có những tác phẩm đồ sộ. Nhân vật, cốt truyện của ông cũng không thật sắc nét. Ấn tượng mà ông tạo ra trong văn phẩm của mình không phải là một cái gì mãnh liệt, dữ dội. Bù lại, ông có giọng văn đẹp đẽ, sang trọng. Có bút pháp trữ tình lãng mạn đầy tinh tế. Điểm độc đáo của Thanh Châu so với các nhà lãng mạn đương thời là ông không thoát ly hẳn cuộc đời, câu chuyện của ông là câu chuyện của lòng người, là những mộng mơ, những niềm khao khát, những dấu ấn kỷ niệm, những nỗi niềm thầm kín của con người.
Qua các tác phẩm của Thanh Châu ta thấy rõ ông có một hệ thống nhân vật của mình, đó là những thanh niên trí thức (đặc biệt là những họa sĩ, nhà thơ, những người con gái đẹp đầy thân ái và mơ mộng). Ông cũng có một quan điểm thẩm mĩ riêng. Người đọc thấy rõ nhà văn chủ trương gạn lọc từ cuộc đời để sáng tạo nên những câu chuyện sinh động với một lối văn trong trẻo, tinh khiết giàu dư vị. Thanh Châu cũng có bút pháp riêng giàu phong vị trữ tình, với giọng thủ thỉ, sâu lắng, lật lên những điều huyền bí của nội tâm con người.
Với những đặc điểm ấy, hẳn nhiên, Thanh Châu đã tạo nên một dấu ấn không trộn lẫn với một nhà văn nào khác. Sự độc đáo đó, tài hoa đó làm cho tác phẩm của ông có một đời sống riêng. Thanh Châu bằng những tác phẩm thành công của mình chắc chắn sẽ còn đồng hành với những thế hệ mai sau như một dấu ấn không dễ phai nhòa.
THIÊN SƠN
https://vanvn.vn/nha-van-thanh-chau-nhin-lai-cam-nhan-va-ton-vinh/
...
Chủ tịch nước bên giường bệnh của nhà văn Sơn Tùng
Thiên Sơn
 |
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm hỏi nhà văn Sơn Tùng. |
Ban giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền đã báo cáo Chủ tịch nước tình hình sức khỏe của nhà văn. Sau khi bị tai biến nặng, được điều trị ở khoa cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai chuyển sang Viện Y học cổ truyền Trung ương, nhà văn bị liệt tay và chân trái, sức khỏe suy kiệt nặng, phổi, tiết niệu bị viêm chưa hoàn toàn ổn định.
Sau gần hai tháng điều trị tích cực, hiện sức khỏe nhà văn có khá hơn. Nhà văn tỉnh táo, dù vẫn còn phải mở khí quản và chưa nói được. Tình trạng hô hấp, tiết niệu có cải thiện.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết nghe các bác sỹ báo cáo, rồi nói:
- Anh Sơn Tùng gắn bó với tôi từ năm 1968 ở chiến trường Nam bộ. Hồi đó anh làm báo, làm tuyên huấn. Anh Sơn Tùng thuộc lớp trên của tôi. Khi anh Sơn Tùng bị thương, tôi cũng có mặt ở đó chăm sóc anh. Sau này, anh đã vượt lên thương tật, trở thành nhà văn nổi tiếng. Tác phẩm tiêu biểu của anh là tiểu thuyết Búp sen xanh viết về Bác Hồ được rất nhiều bạn đọc đón nhận và yêu mến.
Khi biết tin anh bị tai biến, tôi đã đến thăm anh ở bệnh viện Bạch Mai. Tôi mong các đồng chí hãy cố gắng, kết hợp các phương pháp chữa bệnh đông tây y, tìm kiếm các bài thuốc quý trong dân gian, nghiên cứu thêm để chữa cho các bệnh nhân. Các đồng chí cố gắng giúp chữa bệnh cho nhà văn Sơn Tùng.
Chủ tịch nước bước vào phòng nhà văn nằm. Gia đình nhà văn đứng cạnh chiếc xe lăn, nhà văn Sơn Tùng ngồi tựa vào thành xe, đôi mắt mở to, rực sáng. Có lẽ từ ngày bị bệnh, chưa bao giờ đôi mắt ấy lại mở to, tinh anh như thế. Chủ tịch nước cầm tay nhà văn và nói:
- Sức khỏe của anh đã khá hơn rồi. Lần trước tôi đến, trông anh nguy kịch quá...
Chủ tịch nước biểu lộ xúc động mạnh. Bà Hồng Mai, vợ nhà văn Sơn Tùng cũng cúi xuống nói với nhà văn:
- Anh ơi, người bạn thân thiết của anh ở chiến trường, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết lại vào thăm anh đây.
Ánh mắt nhà văn biểu lộ niềm vui. Ông cười. Điệu cười không thành tiếng. Ông chưa nói được. Bàn tay còn cử động nâng lên.
Bà Hồng Mai nói tiếp với Chủ tịch nước:
- Anh nhà tôi đã khá lên nhiều. Đó là nhờ các thầy thuốc đã hết lòng cứu chữa…
Nhà báo Cao Ngọc Thắng đứng bên cạnh, tiếp lời bà Hồng Mai:
- Anh Sơn Tùng tỉnh lại, đã muốn trở về nhà…
Chủ tịch nước nói:
- Các bác sỹ chưa muốn để anh về.
Ông quay sang bà Hồng Mai:
- Anh về nhà, một mình chị vất vả lắm...
Chủ tịch nước chụp ảnh lưu niệm cùng với nhà văn và các thầy thuốc. Sau đó ông đi thăm các bệnh nhân.
Tại phòng truyền thống của bệnh viện Chủ tịch nước đã ghi vào sổ vàng:
Y học cổ truyền là tài sản vô cùng quý báu của dân tộc ta. Hoan nghênh các đồng chí đã nỗ lực học tập, kế thừa và phát triển, góp phần chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Chúc các đồng chí thành công!
Nguyễn Minh Triết
Trong bốn tháng nhà văn Sơn Tùng lâm trọng bệnh, đây là lần thứ hai Chủ tịch nước đến thăm. Cũng thời gian này, đại diện gia đình và văn phòng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Di Niên, cựu Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, lãnh đạo tỉnh Nghệ An, lãnh đạo huyện Diễn Châu, xã Diễn Kim quê hương nhà văn và nhiều giáo sư, tiến sĩ, nhà văn, nhà báo, bạn bè thân hữu trong và ngoài nước đã đến thăm và động viên nhà văn Sơn Tùng.
Trong một lần, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo đã đề nghị nhà thơ Hữu Thỉnh rằng, Hội Nhà văn Việt Nam cần có ý kiến làm hồ sơ đề xuất cấp trên phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho nhà văn Sơn Tùng vì tấm gương lao động nghệ thuật quên mình, vì nghị lực phi thường của ông.
Suốt cuộc đời mình, nhà văn Sơn Tùng là một tấm gương nghĩa khí, một tài năng chân chính hết lòng với văn chương và sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Ông bị thương nặng khi còn là chủ bút báo Thanh Niên Giải phóng năm 1971 (lúc 43 tuổi), với 14 vết thương, 3 mảnh đạn vẫn còn nằm trong sọ não, thị lực chỉ còn 1/10, tay trái bị liệt, cơ trước ngực, chân trái cũng bị đạn chém, tay phải còn có ba ngón, luôn bị những cơn đau hành hạ, thỉnh thoảng vết thương lại rỉ máu. Nhưng nhà văn Sơn Tùng luôn luyện tập kiên trì, vươn lên và viết gần ba mươi đầu sách (có 13 đầu sách về Bác Hồ) trong bốn mươi năm sau đó.
Thủ tướng Phạm Văn Đồng, sinh thời có nói về nhà văn Sơn Tùng: “Một nhà văn chỉ còn ba ngón tay mà vẫn bấu được vào cuộc đời và làm việc bằng óc”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng nói: “Nhà văn Sơn Tùng là một tấm gương nghị lực phi thường mà tôi học tập được rất nhiều”.
Nhà văn Sơn Tùng là người viết khoẻ và có nhiều tác phẩm về Bác Hồ được bạn đọc đón đợi. Ông cũng có nhiều tác phẩm viết về các danh nhân cách mạng như Trần Phú, Nguyễn Hữu Tiến (người vẽ cờ Tổ quốc) và rất nhiều nhà lãnh đạo khác của dân tộc ta từ cuối thế kỷ 19 đến cuối thế kỷ 20.
Thể loại tiểu thuyết chân dung qua cách thể hiện của nhà văn Sơn Tùng đã có dấu ấn riêng. Văn ông cũng hun đúc, kết tinh nhiều tư tưởng lớn của các nhân vật lịch sử và đạo nghĩa của ông cha, kết tinh tinh hoa của văn hóa truyền thống của dân tộc Việt từ ngàn đời. Ông góp mặt trong nền văn học với một diện mạo riêng, độc đáo.
Hiện nhà văn Sơn Tùng sống thanh bạch, bình dị trong một căn hộ nhỏ hơn chục mét vuông, không khép kín (không có công trình phụ) ở phố Văn Chương, Hà Nội. Sắp tới, nhà văn sẽ được đưa về tĩnh dưỡng ở nhà, bà Phan Hồng Mai vợ ông chắc lại phải suy tính tìm một chỗ kê chiếc giường...Vì nhà văn Sơn Tùng trước nay vẫn phải nằm trên một tấm phản, vừa là nơi tiếp khách, vừa làm giường ngủ…
“Lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”, điều đó suốt đời mình nhà văn giữ trọn. Cách đây hơn 4 tháng là lần cuối cùng ông về quê hương nói chuyện. Buổi nói chuyện về lịch sử và truyền thống quê hương. Hàng trăm người lắng nghe xúc động. Địa phương muốn mời ông một bữa cơm chiêu đãi, ông từ chối để về nhà người thân cơm cà. Ông không muốn cậy nhờ ai, bản thân cũng chẳng có một đồng tiền tiết kiệm. Cả gia đình ông tham gia cách mạng, từ bố, mẹ, anh chị ông làm cách mạng từ thời 1930-1931, cũng khí khái một tính cách như ông...
Bây giờ, ông đang bị trọng bệnh, và tấm lòng của bạn bè thân hữu đến ủ ấm cho ông. Và chỉ thế cũng đủ để nhà văn, người suốt đời tìm hiểu và viết về Bác Hồ, mãn nguyện nở nụ cười…
Hà Nội 23-10-2010
https://tienphong.vn/chu-tich-nuoc-ben-giuong-benh-cua-nha-van-son-tung-post516491.tpo
...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.