Nghe tin đình Cống Xuyên ở huyện Thường Tín sắp trùng tu

Mới đây, vào một buổi trưa của những ngày cuối năm 2020, nhóm lớp cũ chúng tôi có họp chớp nhoáng trên đường Lý Thường Kiệt. Nhân sinh nhật của một bà bạn hiện là chủ bút (tbt) của một tờ báo thuộc hệ thống thông tấn xã. Cũng phải có cái cớ mang tính dễ cho gặp nhau vậy.

Lúc tiệc sinh nhật tan, chúng tôi có sang quán trà bên cạnh với một nhóm cũ ngày xưa cùng khảo sát ở đình Cống Xuyên. Đã lâu năm lắm rồi, tới cả gần 30 năm rồi còn gì. Bọn trẻ con của nhà ông bà ngày ấy, hồi ấy mới tầm 4 hay 5 tuổi, thì bây giờ, cũng đã sắp U40 rồi còn gì.

Hồi ấy chúng tôi mới tầm hai mươi. Lớp chia làm hai đội, một đội đại khái là do D. đầu lĩnh đi thôn bên cạnh, còn một đội nữa thì đại khái do tôi đầu lĩnh tại Cống Xuyên. Báo cáo tổng hợp của đội thôn Cống Xuyên khá dày được tôi chấp bút trên giấy A4 hiện vẫn giữ được bản chính trong giá sách (các bản photo đã nạp cho khoa). Thời còn khá xa lạ với máy tính, thuần viết tay mà thôi. 

Đội của tôi thì sau này ra trường đã có nhiều bạn trở về thăm Cống Xuyên. Khi thì kể nhà ông bà cũ như thế nào. Khi thì kể vị ni sư ở chùa ra sao. Nhưng chắc lâu nay không có ai về.

Bản thân tôi, do mải du lãng đó đây, thì tới gần 30 năm chưa về lại Cống Xuyên một lần nào. Tôi vẫn nhớ như in những hiện vật ở trong làng mà chúng tôi đã khảo sát. Ví dụ, nhớ mãi buổi trưa nhóm Q. ra nói rằng, cái bia chữ Hán mà trưởng nhóm giao cho ấy thật ra là đang rất ẩm thấp, toàn mùi đạm thôi, ngửi một lúc thì sắp ngạt thở. Tôi vào, xem sao, thì trời ơi, đúng vậy, hóa ra, khu vực ấy vốn đã là kho đạm của hợp tác xã, lâu ngày nó nhiễm vào bia đá ! Sau rồi, Q. vẫn cố chép xong cái bia. Bản dịch ra tiếng Việt thì tôi thực hiện dựa trên bản chép của Q. là chính.

Ở trước cái sân đình còn có một cái ao làng rất rộng, gọi là hồ cũng được. Có nhiều buổi chiều tôi và M. còn ra đấy bơi. Thậm chí còn mò được cả trai ở dưới lớp bùn, cũng đủ một nồi canh.

Q. bây giờ là thượng tá công an. Còn M. là chánh văn phòng tỉnh ủy.

Bẵng đi sau rất nhiều năm, bây giờ, nghe tin đình làng ấy sắp trùng tu. 

Sẽ thông báo với nhóm bạn, và sẽ làm một chuyến về Cống Xuyên sắp tới, dĩ nhiên phải còn tùy tình hình Covid.

Tin đầu tiên từ trang web của Sở Văn hóa Hà Nội (viết tắt). Có gì bổ sung thì dán ở dưới như thường khi.

Tháng 2 năm 2021,

Giao Blog

---

CẬP NHẬT

1. Video hội làng Cống Xuyên năm 1994:

Văn hóa dân gian xứ Đoài : hội làng Cống Xuyên 1994

3 lượt xem 22 thg 7, 2022

https://www.youtube.com/watch?v=7iYB5jy39wU

---

3 Tháng Hai, 2021

Bộ VHTTDL thẩm định Báo cáo kinh tế – kỹ thuật tu bổ, tôn tạo đình Cống Xuyên

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Công văn số 328/BVHTTDL-DSVH gửi UBND thành phố Hà Nội về việc thẩm định Báo cáo kinh tế – kỹ thuật tu bổ, tôn tạo di tích đình Cống Xuyên, xã Nghiêm Xuyên, huyện Thường Tín.

Vẻ đẹp đình Cống Xuyên. Ảnh: Internet.

Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thỏa thuận Báo cáo kinh tế – kỹ thuật tu bổ, tôn tạo di tích đình Cống Xuyên, với các nội dung: Tu bổ, chống xuống cấp mái (không hạ giải toàn bộ) Nghi môn, Phương đình, Đại bái (Tiền tế), Hậu cung, Tả mạc (thay thế 20% ngói); tu bổ Hữu mạc (tu sửa mái, thay thế một số cấu kiện xuống cấp, thay chân tảng xi măng bằng đá xanh, lát lại nền khu vực xung quanh chân cột).

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lưu ý: Cần bao che, bảo vệ an toàn cho các cấu kiện hiện trạng, hiện vật nội thất của các hạng mục trong suốt quá trình thi công. Việc tu bổ Hữu mạc cần kiểm tra, đánh giá sau khi hạ giải để bảo đảm giữ gìn tối đa cấu kiện cổ, cũ và cấu kiện còn khả năng sử dụng của công trình.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có ý kiến, đồng thời đề nghị Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chỉ đạo các cơ quan liên quan công khai nội dung tu bổ, tôn tạo di tích trước nhân dân để tạo sự đồng thuận và triển khai các bước tiếp theo theo quy định hiện hành.

Ảnh: Internet.

Đình Cống Xuyên tọa lạc trên khu đất cao ở giữa làng gồm nghi môn, hai dãy tả mạc, hữu mạc, nhà phương đình, nhà đại bái và hậu cung. Ngôi đại bái là công trình kiến trúc chính của khu di tích, được xây dựng từ thời Lê, đến nay, đình còn lưu giữ một tấm biển gỗ (mộc biển), khắc dòng chữ Hán năm Vĩnh Thịnh thứ 14 (1718) xây dựng đình làng Cống Xuyên. Dưới triều nhà Nguyễn, đình làng nhiều lần được tu bổ. Lần tu bổ lớn nhất vào năm 1876, niên hiệu Tự Đức thứ 29. Đến nay, trên thân các cột đình còn lưu giữ tên và chức vụ của những người cung tiến được khắc trên cột để lưu danh công đức. Ngôi nhà đại bái mặt bằng hình chữ Nhất, gồm năm gian hai chái, tường xây gạch, mái chảy lợp ngói mũi. Kiến trúc bộ khung nhà gỗ kết cấu trên bốn hàng cột, dưới kê chân tảng có hoa văn. Bốn cột ở gian chính giữa gọi là tứ trụ, có chu vi rất lớn, to 1,82m đến 1,88m. Bộ vì đặt trên hệ thống đầu cột có kiến trúc theo kiểu thức thượng giá chiêng chồng rường con nhị; vì hạ kết cấu theo kiểu thức chồng rường bẩy hiên.

Ngôi nhà hậu cung đấu chữ Đinh vào nhà đại bái kéo dài về phía sau, chia làm ba gian, về kiến trúc của hậu cung cũng làm theo kiểu của nhà đại bái nhưng quy mô nhỏ hơn. Hậu cung là nơi đặt bàn thờ Thành hoàng làng và lưu giữ các đồ thờ tự, hoành phi, câu đối, bát hương, kiệu bát cống, sắc phong, thần phả và những văn bản khác viết về nghi lễ thờ phụng ở đình.

Đình Cống Xuyên thờ nhiều vị thần trong đó gồm: Ba vị thiên thần, tổ nghề nề và Phạm Ngũ Lão (1255 – 1320) là danh tướng thời nhà Trần. Với những giá trị của mình, đình Cống Xuyên được xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 1993.

Quốc Khánh

http://sovhtt.hanoi.gov.vn/bo-vhttdl-tham-dinh-bao-cao-kinh-te-ky-thuat-tu-bo-ton-tao-dinh-cong-xuyen/

..