Đó là năm 1933, cách nay tới gần 90 năm.
Năm 1933 là gần ngang với năm sinh của nhà văn Duyên Anh (1935-1997), năm sinh của học giả Phan Đăng Nhật (1931-2020), năm sinh của cụ nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu (1931-2020).
Năm 1933 ấy, nhà vua Bảo Đại từ Huế ra thăm Hà Nội, Hòn Gai, Hải Dương,...Gọi là chuyến Bắc tuần của ngài. Đại khái, như tổng kết của nhà Mai Lĩnh lúc đó, thì ngài có 12 ngày trên đất Bắc.
Các nơi mà ngài tới, phía quan Nam (Nam triều) và quan Tây (chính quyền bảo hộ của Pháp) đều chuẩn bị đón rước linh đình.
Người ta dựng các thể môn. Từ quen dùng của thời đó, có vẻ xa lạ với người đầu thế kỉ XXI rồi. Đại khái là cổng chào bây giờ. Nhưng chỉ là cổng chào tạm thời thôi, xong việc là sẽ dọn đi, chứ không chôn chặt một chỗ.
Người ta lại dựng các hương án ở các điểm trên đường ngài Bảo Đại tới, dân chúng sẽ tới đó mà vái lạy.
Dưới là đọc tin trên báo lúc đó.
Tháng 8 năm 2020,
Giao Blog
---
1.
http://baochi.nlv.gov.vn/baochi/cgi-bin/baochi?a=d&d=Rhc19331201.2.8&e=-------vi-20--1--img-txIN-%22%c4%91%e1%bb%81n+c%e1%bb%ada+%c3%94ng%22-----
2.
Trung hòa nhật báo, Số 1426, 30 Tháng Mười Một 1933 — Chương trình cuộc ngự giá Bắc tuần [Bài báo]
TRUNG HÒA NHẬT BÁO (1923-1945)
Trung hòa nhật báo là tờ báo có sức sống đáng nể.
Nếu tính cả hai giai đoạn thì tờ báo này có tuổi đời 22 năm. Trung hòa Nhật báo ra mắt năm 1923. Đây là tờ báo của Công giáo do ông G.Lebourdais làm chủ nhiệm. Ông thầy tu kiêm chủ báo này rất giỏi tiếng Việt và phần lớn các bài xã thuyết (xã luận) trên trang nhất đều do Lebourdais viết dưới bút danh Đông Bích. Quản lý tờ báo là ông Nguyễn Bá Chính. Ông này khi đó là Thư ký cho Tòa Đốc lý Hà Nội (tương đương chức Chánh văn phòng UBND thành phố bây giờ). Ông Bá Chính cũng là tác giả của cuốn sách Hà Nội chỉ nam xuất bản năm 1923. Cộng tác cho tờ Trung hòa ban đầu là một số cây bút sừng sỏ, đáng chú ý là nhà báo Đào Trinh Nhất. Báo quán tại 33 Rue de la Mission (phố Nhà Chung). Giờ nơi này là Trung tâm bồi dưỡng chính trị của quận Hoàn Kiếm.
Về nội dung, Trung hòa nhật báo là dạng báo tin tức. Cách dàn trang và sắp cột giống tờ Đông Tây. Báo chia làm 6 cột mục. Trang nhất là các bài xã thuyết (do Đông Bích phụ trách), ngoài ra là các tin tức Âu châu, Trung Quốc, Bắc kỳ và các địa phương của Việt Nam. Đặc biệt, tờ báo này luôn có mục riêng nói về tin tức vùng Vân Nam. Điều này là có lý do. Số là thập niên 30 ở Trung quốc nội chiến liên miên. Các thế lực quân phiệt cát cứ khắp nơi. Ở Vân Nam do viên tướng Long Vân cai quản. Bộ hạ của Long Vân sau này chính là Hà Ứng Khâm, Lư Hán và Tiêu Văn. Long Vân rất thân với người Pháp bởi một lần người Pháp đã chữa mắt cho Long Vân. Chính quyền Pháp coi Vân Nam là bức tường chắn cho Đông Dương nên đặc biệt coi trọng mối quan hệ với Long Vân. Các báo thời đó luôn lấy tin tức Vân Nam để đăng báo và tờ Trung Hòa cũng vậy.
Trung hòa nhật báo giai đoạn đầu (có Đào Trinh Nhất, Nguyễn Bích Giai tham gia) là một tờ báo thuần túy đưa tin chính trị- xã hội nên bán rất chạy. Sau thấy lượng độc giả quá đông nên những người theo đạo Thiên chúa mới mượn tờ báo để truyền đạo. Đào Trinh Nhất, Nguyễn Bích Giai, Nguyễn Thượng Huyền dần rút khỏi báo. Tờ Trung hòa nhật báo bị sút kém lượng đọc và đến năm 1939 thì đổi thành Trung hòa. Tờ Trung hòa tiếp tục hoạt động đến năm 1945 thì mới đình bản.
---
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.