Giao Blog: Giờ này, ngôi mộ 110 năm của chí sĩ Trần Đông Phong ở Tokyo

Tức là ngày hôm nay, 11/9 năm 2018. Một gia đình Việt Nam vừa tới viếng mộ chí sĩ Trần Đông Phong ở Tokyo.

Ngôi mộ của chí sĩ Đông Du ấy, thì đã viết ở đây (2017) hay ở đây (2016).

Người đàn anh Nguyễn Thiện Nam vừa cùng gia đình tới nhổ cỏ, đặt hoa và thắp hương lên mộ phần vị chí sĩ đồng hương Thanh Chương. Ngoài các phong tục theo lối Việt Nam, còn có thêm chi tiết tưới nước lên bia mộ theo lối Nhật.

Từ Odai của chúng tôi ngày trước, đến đó, rất gần. Có thể đạp xe khoảng 20 phút hoặc đi tàu điện độ dăm bảy phút.

Ảnh do người chắt ngoại là Phạm Hồng Long chụp năm 2010
(đọc ở phần bổ sung)

Nguyên văn anh vừa viết trên Fb (cách đây khoảng 1 h):

"Nguyễn Thiện Nam 1 giờ

17 năm rồi, vợ con mới trở lại nơi đây, nghĩa trang Joshigaya ở Tokyo, nơi có mộ chí sĩ Trần Đông Phong, người đồng hương Thanh Chương, theo phong trào Đông Du của cụ Phan Bội Châu sang nhật và đã bỏ mình nơi đất khách 1 thế kỷ trước.

17 năm trước, khi mình còn dạy ở ĐHNN Tokyo, mình mời Mẹ mình qua ở cùng gia đình mình nửa năm. Cho nên hôm đó viếng mộ Chí sĩ Trần Đông Phong, có Mẹ mình, chắc cũng lần đầu có một gia đình Thanh Chương đến nghĩa trang này viếng Cụ.

Mình thì mỗi lần sang Nhật đều ghé viếng mộ Cụ.

Hôm nay theo đúng kế hoạch, đưa vợ và Nam Anh cùng thầy Dương đến viếng mộ Cụ.

Chí sĩ Trần Đông Phong quê ở Đồng Văn, Thanh Chương. Em gái của chí sĩ là vợ ông Phương, em trai của ông nội mình.

Năm 2018, hôm nay:

17 năm về trước (bà cụ là thân mẫu anh Nam - một phụ nữ xứ Nghệ từng sinh sống ở Huế thời thuộc Pháp và thuộc Nhật, có rất nhiều chuyện hay):

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=730735007258357&id=100009655927060&__xts__[0]=68.ARBhdOMf7IDRdHvIed_FcHmCQfmuJLzFJuQe-c8PZqVm3sZGfB1LTP90Vh9hHGGr1gKihemnhWN-NCC76j6n9CDVa0YgJKp5M2VLvPuUrgihrXxaPix9Ig8mfUlx3cV-3Y3se5unVZKk1dpv-mD4__Z2e642350_ZvH7NbJevXNUiFpX8bbw&__tn__=-R
.

---

BỔ SUNG

4. Một bạn trẻ vừa đưa cả gia đình tới viếng cụ Phong, theo thông tin mà bạn ấy đưa trong comment của entry này
(có lẽ là ngày 15/9/2018)

Lấy nguyên về từ FB Lê Quang Hải

"

Le Quang Hai

15 Tháng 9

Đi viếng mộ cụ tiền bối Trần Đông Phong tại Tokyo.

Trần Đông Phong (1887-2 tháng 5 năm 1908) là một trong chín học sinh Việt Nam đi du học đầu tiên trong Phong trào Đông Du đi theo Phan Bội Châu sang Yokohama, Nhật Bản. Vốn là con một gia đình giàu có ở Nghệ An, Trần Đông Phong đã từng quyên góp nhiều tiền bạc cho Phong trào Đông Du. Khi sang tới Nhật Bản, vì mong tin nhà gửi tiền sang cho Phong trào mà không thấy tới, Trần Đông Phong đã tự vẫn để tỏ lòng hổ thẹn với đồng chí của mình và thể hiện ý chí quyết tâm với phong trào Đông Du.

Trần Đông Phong có để lại di thư như sau

“ Nhà tôi giàu có, cả tiền với thóc, kể đến hàng vạn, mà gần đây học phí trong trường, chỉ là nhờ Nam Kỳ cấp cho anh em, tôi đã nhiều lần viết thư về nhà, khuyên cha tôi bắt chước làm như ông Trương Tử Phòng, phá sản vì nước, cha tôi không trả lời. Tôi nghĩ tôi là con một nhà giàu, xấu thẹn với anh em quá, nên tôi phải tự vận cho cha tôi biết chí tôi, và cũng để tạ tội với anh em. ”

Cảm kính trước nghĩa khí của Trần Đông Phong, Kỳ ngoại hầu Cường Để đã đích thân đứng ra xây mộ phần cho Trần Đông Phong tại Nghĩa trang Zoshigaya (雑司ヶ谷霊園), Tokyo. Trên bia mộ của Trần Đông Phong có ghi dòng chữ "Đồng bào chí sĩ Trần Đông Phong chi mộ".

Wikipedia — tại 雑司が谷霊園.

"
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10157771005723502&set=a.10151279699613502&type=3&theater

3. Cháu lớn nhà anh Nam đã tốt nghiệp đại học (Đại học Quốc lập Yokohama --- có hai trường đại học Yokohama, một quốc lập và một thị lập).

Cũng có nghĩa là có thể hiểu rằng, cụ Trần Đông Phong đã phù trì để cháu nhỏ kia, sau 17 năm, đã học hành tấn tới, nay thì tốt nghiệp đại học rồi.

"

"

Cụ Phong thực sự là một vị phúc thần cho người Việt ở Nhật Bản. Tôi đã viết rõ điều này, qua cả trải nghiệm của cá nhân tôi, trong bài đã phát biểu tại hội thảo năm trước (ở đây).

2. Bản cập nhật của anh Nam
(chép ngày 14/9/2018)

"

Nguyễn Thiện Nam

11 Tháng 9 lúc 19:56

17 năm rồi, vợ con mới trở lại nơi đây, nghĩa trang Zoshigaya ở Tokyo, nơi có mộ chí sĩ Trần Đông Phong, người đồng hương Thanh Chương, theo phong trào Đông Du của cụ Phan Bội Châu sang Nhật và đã bỏ mình nơi đất khách 1 thế kỷ trước.

17 năm trước, khi mình còn dạy ở ĐHNN Tokyo, mình mời Mẹ mình qua ở cùng gia đình mình nửa năm. Cho nên hôm đó viếng mộ Chí sĩ Trần Đông Phong, mình cũng đưa được Mẹ mình đến. Chắc cũng lần đầu có một gia đình Thanh Chương đến nghĩa trang này viếng Cụ.

Hồi nhỏ ở nhà thường nghe Mẹ mình kể chuyện ông Phương (em ông Canh, Ông nội mình) làm rể nhà Cụ Cửu Xán, giàu nhất huyện Thanh Chương, ông Canh làm rể nhà Cụ Bát Khuê, giàu nhất huyện Đô Lương, như vậy Cố nội mình là Cụ Cử Nguyễn Như Hạp (không giàu) thông gia với 2 nhà giàu nhất 2 huyện.

Lại nghe chuyện ông Đồ Mường sang Nhật chết bên đó, chứ chưa nghe nói đến cái tên Trần Đông Phong.

Sau này sang Nhật, biết chuyện rồi, mình thường ghé viếng mộ ông Đồ Mường- Chí sĩ Trần Đông Phong.

Hôm nay theo đúng kế hoạch, đưa vợ và Nam Anh cùng thầy Dương đến viếng mộ Cụ.

Chí sĩ Trần Đông Phong (ông Đồ Mường) quê ở Đồng Văn, Thanh Chương. Em gái của ông Đồ Mường là vợ ông Phương em trai ông nội mình như đã kể bên trên.

"
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=730735007258357&id=100009655927060&__tn__=-R

1. Một số thông tin liên quan có được qua bàn luận trên chính Fb anh NTN

Tức là các bàn luận ở dưới bài mà anh NTN đã đưa lên Fb vào ngày 11/9/2018
(ở dưới là chép nguyên xi vào lúc 11 h ngày 12/9/2018)

"

Long Hong Pham Là bác của mẹ em thầy ạ! Lúc trước em thường ghé thăm mộ cụ khi em ở Nhật

Ghi chép linh tinh lúc rảnh việc cày ruộng và đọc sách

11/09/2018

Giờ này, ngôi mộ 110 năm của chí sĩ Trần Đông Phong ở Tokyo

Nguyễn Thiện Nam

4 nhận xét: