Vẫn trong mạch suy nghĩ về Minh Trị duy tân. Như đã nói, đây là một chủ đề quan tâm nhiều năm qua của tôi. Ví dụ ở đây (năm Bình Thành 17, tức năm 2005). Dần dần, quan tâm đến Đổi Mới, là trong liên đới với Minh Trị duy tân.
Minh Trị duy tân về mặt tinh thần là sự vĩ đại vô song. Sẵn sàng vứt bỏ chính mình, đập bỏ mình, để xây dựng lại mình. Nước Nhật ngày nay chính đã trải qua một thời gian tự đập bỏ mình. Mà một điểm tiêu biểu là: những năm đầu thời Minh Trị, về mặt giáo dục, người ta vứt bỏ luôn môn Lịch sử Nhật Bản ! Thực sự đã là như vậy.
Bây giờ nhìn lại sau 150 năm, mới thấy sự thực tưởng như không có thực đó, và mới hiểu được sự vĩ đại đến mức vô song. Tưởng như có lúc đã điên rồ.
Chính bởi nhận ra sự điên rồ đấy, mà sau một thời gian, môn Lịch sử Nhật Bản đã được khôi phục. Đó là năm Minh Trị 16. Tức là đã vứt bỏ tới 16 năm !
Mãi đến năm Minh Trị 20, thì khoa Lịch sử Nhật Bản mới được thành lập ở đại học.
Thú vị là: người đã làm nhà cầm quyền và giới giáo dục Nhật Bản thời đầu Minh Trị thức tỉnh về tầm quan trọng của Lịch sử Nhật Bản, tức quốc sử, lại là các giáo viên người nước ngoài đến từ phương Tây. Các giáo viên đó đã nói rằng, các ông không thể quên quốc sử của mình, không thể vứt bỏ Lịch sử Nhật Bản !
Phải từ sau Minh Trị 20, thì sau một thời gian phá bỏ, người ta mới dần coi trọng quốc sử trở lại. Hình ảnh bây giờ về môn Lịch sử Nhật Bản thì đã khác xa lắm rồi.
Dưới là một bài nói nhanh về việc này.
---
日本の歴史を棄てた明治政府
平泉澄先生は「日本精神について（下）」（『日本』平成十八年正月号所収、二～三頁）において、次のように述べている。
〈明治五年に教育制度が発動されてをります。驚くべきことに明治五年の学制には日本の歴史を教授するといふことが出てをらない。一国の教育がその国の歴史を無視してなされるといふことは実に驚くべきことであります。
これは明治元年の大精神には断じてないことであります。明治元年の大精神が四、五年ですっかり崩れてをります。明治維新の精神はその時は日本の古典を用んとして、一方に支那の漢籍、一方に西洋の学問、それを両翼として進まうといふことを新定学制に示されてをります。
実に偉い精神でありますが、これは間もなく崩れて、明治五年の学制においては日本の歴史は教育から棄てられてしまった。その後小学校においてその非を悟って、国史を加へましたのは明治十四年のことであります。十四年に初めて日本の初等教育に日本歴史が入って来たのであります。これは明治天皇の特別の御注意を戴いて出来たことださうであります。
しかしそれ以上の学校においては、まだ日本歴史は加へてをりませぬ。中等以上の学校においてはバーレーの「萬国史」が用ひられてをりました。その後高等の学校に初めて日本歴史が入って来たのは明治十六年であります。これはドイツ語の先生のグルートといふ人が注意をしたので、初めて国史が入って来た。ただし大学にはまだ国史は出てをりませぬ。大学において国史、日本歴史が一科として立てましたのは明治二十一年になります。
さうしてその翌二十二年に国史科が新設されてをります。この時に渡邊総長の意を受けて色々案を立て、これを実施する上において努力しましたのがドクトル・リースの力であります。その時までは国語を棄てようとしたほどでありますから、日本歴史を棄ててしまって、外国人から注意されなければ日本の歴史は閑却してしまってゐた〉
http://tsubouchitakahiko.com/?p=5491
---
Các entry liên quan đã đi trên blog này
- Kỉ niệm Minh Trị Duy Tân 150 năm : Chính phủ cải cách đã vứt bỏ Lịch sử Nhật Bản khỏi giáo dục
- Kỉ niệm Minh Trị Duy Tân 150 năm : Bản dịch tiếng Việt các danh tác của Phúc Trạch Dụ Cát
- Kỉ niệm Minh Trị Duy Tân 150 năm : Hiện đại hóa Nhật Bản, được và mất
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.