Hồi nhỏ của lớp trưởng thành vắt qua những năm tháng đầu thời kì Đổi Mới của chúng tôi, có rất nhiều câu chuyện dạng truyền thông miệng. Được nghe ở trường lớp với bạn bè hay thầy cô, được nghe ở gia đình với hàng xóm, mà cũng có khi là chuyện vãn ở nơi bến tàu bến xe,...
Có khi phải mất tới mấy chục năm, mới vỡ lẽ, những cái tưởng có thể cứ thế mà tin, mà đinh ninh, thì hóa ra là "dổm".
1. Một lúc nào đó đã nói về chuyện: cụ Phạm Văn Đồng có mỗi một người con trai, mà cụ Bôn lắm nên cho đi chiến trường. Anh con trai độc nhất ấy đã hi sinh ! Nên bà vợ cụ đâm ra đổ bệnh thần kinh ! Dân gian nói là "phát điên".
Dân người ta kể thế. Chúng tôi là trẻ con hồi ấy, nên cứ tin. Và thương cảm cụ thủ tưởng vô cùng.
Đến lúc lớn lên, mới có khi ngẫu nhiên gặp chính ngay người con trai của cụ Đồng. Không hi sinh ! Có thể đọc lại ở đây (tháng 1/2015).
2. Cũng lại có chuyện: anh Phạm Tuân quê lúa Thái Bình bay vào vũ trụ, sức rất khỏe, nhưng sau chuyến đó mà trở về trái đất thì người không còn ra người. Nghe đâu chân khí mất hết, anh hùng đấy nhưng sức khỏe không còn !
Dân người ta kể thế. Chúng tôi là trẻ con hồi ấy, nên cứ tin. Và đâm ra thương cảm người đàn anh trường cấp ba Tây Tiền Hải ngày trước lắm.
Đến lúc lớn lên, thì vỡ lẽ là đâu có chuyện chân khí như vậy.
3. Chuyện cụ tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ôm 16 tấn vàng thì kể suốt thời đó. Nhiều đứa bạn còn thắc mắc, làm sao mà máy bay ôm nhanh được số lớn vàng ấy nhỉ ?
Mãi sau này, gặp người đàn anh xa trong họ là đội trưởng lính cụ Hồ canh giữ kho vàng đó, được anh cho xem tư liệu mới vỡ lẽ. Quả là "oan Thị Thiệu 16 tấn vàng". Sau đó một ít lâu, tính từ lúc gặp ông anh ấy, thì thấy báo chí đã bạch hóa nỗi oan Thị Thiệu ấy, ví dụ ở đây (tháng 4/2015).
4. Bây giờ mà kể tiếp thì nhiều lắm, đại khái cả kho chuyện như vậy.
Nhưng trong những cái mớ tưởng "dổm" cả ấy, hóa ra, dân gian cũng gài lại một phần sự thực nào đó, hay là ngầm ý nào đó cả cho tương lai.
Sau khoảng 20 - 30 năm mới có khi tạm như xem ra hiểu được một chút ít trong đó. Cũng có khi tự huyễn hoặc là hiểu ra, nhưng thực chất vẫn là chưa hiểu.
Mà truyền thông miệng thì cứ thế loang đi, không dừng lại giây phút nào. Sự thú vị của nhân sinh một phần là nhờ có truyền thông miệng như vậy. Một thứ gia vị tự nhiên như nhiên.
3. Chuyện cụ tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ôm 16 tấn vàng thì kể suốt thời đó. Nhiều đứa bạn còn thắc mắc, làm sao mà máy bay ôm nhanh được số lớn vàng ấy nhỉ ?
Mãi sau này, gặp người đàn anh xa trong họ là đội trưởng lính cụ Hồ canh giữ kho vàng đó, được anh cho xem tư liệu mới vỡ lẽ. Quả là "oan Thị Thiệu 16 tấn vàng". Sau đó một ít lâu, tính từ lúc gặp ông anh ấy, thì thấy báo chí đã bạch hóa nỗi oan Thị Thiệu ấy, ví dụ ở đây (tháng 4/2015).
4. Bây giờ mà kể tiếp thì nhiều lắm, đại khái cả kho chuyện như vậy.
Nhưng trong những cái mớ tưởng "dổm" cả ấy, hóa ra, dân gian cũng gài lại một phần sự thực nào đó, hay là ngầm ý nào đó cả cho tương lai.
Sau khoảng 20 - 30 năm mới có khi tạm như xem ra hiểu được một chút ít trong đó. Cũng có khi tự huyễn hoặc là hiểu ra, nhưng thực chất vẫn là chưa hiểu.
Mà truyền thông miệng thì cứ thế loang đi, không dừng lại giây phút nào. Sự thú vị của nhân sinh một phần là nhờ có truyền thông miệng như vậy. Một thứ gia vị tự nhiên như nhiên.
Giữa biển lửa hạ tuần tháng 6 năm 2019
Giao Blog
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.
LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.
Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.