"Hoằng Nghị đại vương", và "Trang Nghị đại vương", với 4 vị Sấm Sét

Hóa ra "Hoằng Nghị" hay "Trang Nghị" là trong một bộ tứ thú vị.

"Bộ tứ" thì là quan tâm của mình. Lần này là "Tứ vị Sấm Sét" ở vùng Thái Bình, gắn với nhà Đường và Cao Biền.

Tư liệu chia sẻ của bác Nguyễn Quang Ân (nguyên cán bộ của Viện Sử học).

---

"

Ân Nguyễn

2時間前 · 

Trong bài tham luận "Thân thế sự nghiệp Hoằng Nghị Đại Vương thân phụ của Thái sư Trần Thủ Độ" tại cuộc hội thảo "Hoằng Nghị đại vương và việc bảo tồn, tôn tạo khu di tích lịch sử - văn hóa Phương La (Thái Phương, Hưng Hà, Thái Bình) tháng 7/2007, PGS. TS. Nguyễn Minh Tường đã viết: "Có thể khẳng định Trang Nghi Đại Vương được thờ làm thần thành hoàng ở đình thôn Xuân La, không thể là ai khác, ngoài Hoằng Nghị Đại Vương". 

Nhân giới thiệu sách "Từ điển Thái Bình", xin trích đăng riêng mục số 4123. Trang Nghị Đại Vương (thiên thần, được vua nhà Đường Trung Quốc ban sắc là Thượng đẳng phúc thần):

TRANG NGHỊ ĐẠI VƯƠNG

Thần thờ ở thôn Xuân La, xã Thái Phương, huyện Hưng Hà. Sự tích: Thời bấy giờ các vua nhà Đường (618-907) kế nhau sai quan đô hộ nước ta. Đời Đường ý Tông cử Cao Biền đem hơn 5 vạn tinh binh xuống thuyền ra đi từ cửa biển, khi đi đến trại Yến Liên (sau đổi là trang Hoa Dương), h. Ngự Thiên, p. Tiên Hưng, đạo Sơn Nam, ở đó có một con sông nhỏ, Cao Biền trông thấy bốn ông lão, thể mạo dị kỳ ngồi ở trên cầu, gặp Cao Biền các ông lão nói cười vui vẻ, một loáng sau thì biến mất. Biền công lấy làm quái dị, bèn dạo thăm hình thế địa mạch nước Nam thì ông biết rằng, đấy là sự hiển linh mà thần từ ở đất này không phải là thường vậy. Đêm ấy, Biền công mộng thấy bốn người con trai quần áo khô ráo gọn gàng đẹp đẽ, thắt đai ngọc châu, hình dung kỳ dị đi từ bên đường mà lên, tự xưng là Tứ Vị Lôi Đình (Lôi Oanh): một vị tên là Thanh Cung, một vị tên là Chàng Chiểu, một vị tên là Từ Kinh, một vị tên là Trang Nghị, vốn là thần nắm giữ gió mây sấm chớp, phụng mệnh trời trông coi cai quản đất đai cảnh thổ. Nói đoạn, thần nhân xuống thuyền, rồi thăng thiên mà biến (khi ấy là ngày 10 tháng 3). Biền công tỉnh giấc biết đó là thần linh ứng mộng. Sáng sớm hôm sau ông liền triệu tập các cố lão ở trang Hoa Dương tới hỏi rằng: "Trại ấp các ngươi thờ vị thần nào vậy?". Các cố lão tâu thưa: "Trại của chúng thần mới lập, trộm dựng ảnh tượng thần bản thổ lên phụng thờ, từ đó dân trại thường được yên ổn". Biền công truyền lệnh cho binh sĩ và dân trại thăm thú tìm mạch huyệt tốt trong vùng đất thiêng này để xây dựng miếu đền thờ tự. Ông gia tâm tặng cho 10 nén vàng mua thêm ruộng ao để cung cấp cho việc hương khói cúng thờ trăm năm về sau. Ông bèn lập ra lệ tiết cúng tế xuân thu nhị kỳ hàng năm và lệ thường cúng tế ngày 10 tháng 3 (ngày gặp thần trong mộng).

Lại nói, bấy giờ ở đất Phong Châu có giặc man vào xâm lấn bờ cõi, vua Đường truyền lệnh cho Biền công Thứ sử Giao Châu đem quân đi đánh. Quan quân vừa tới trang Hoa Dương, Biền công ra lệnh cho quân trú ngụ tại thần từ, kỳ đảo xin thần phù hộ cho quân đi đánh giặc. Sáng hôm sau ông bái yết thần từ, đem quân đại phá giặc, chém đầu Chánh tướng và Tỳ tướng của chúng gồm 20 thủ cấp, thu hồi vũ khí, xe ngựa nhiều vô kể. Từ đấy thiên hạ thanh bình, quốc gia vô sự. Biền công làm sớ tâu lên vua Đường, vua ban sắc cho Tứ Vị Lôi Oanh là Thượng đẳng phúc thần. 

Đến đời Tống Thái Bình, bọn tướng Hầu Nhân Bảo đem 30 vạn quân thủy lục chia đường cùng tiến vào xâm lược nước ta, Lê Đại Hành đem 10 vạn tinh binh ra chống cự, khi quân tới địa đầu trang Hoa Dương thì gặp thủy quân Tống cũng vừa đi tới. Vua cho sĩ tốt dừng chân ngủ lại thần từ, cầu xin thần giúp công dẹp giặc. Đến cuối canh ba đêm ấy, vua mộng thấy bốn chàng trai trẻ, mũ áo chỉnh tề, đường đường từ ngoài đi thẳng vào tự nguyện xin đi theo ngầm giúp việc quân (hôm ấy nhằm vào ngày 6 tháng 11), thần nói đoạn thì liền biến đi. Một loáng sau, nhà vua tỉnh dậy, ngài biết ngay đấy là thần linh báo mộng. Sáng hôm sau lệnh quân ra trận, nhà vua bỗng nhìn thấy một dải mây xanh từ phía đông bay thẳng tới tỏa ánh sáng huy hoàng khắp cả một vùng, lại thêm một dải cầu vồng xuất hiện vụt lao thẳng từ dưới sông lên không trung mà đi. Kế đó là một trận gió táp mưa sa cuồn cuộn nổi lên, cả bầu trời tối đen mịt mù, sấm dậy sét gầm rung trời lở đất, sông sôi sóng thét muôn ngọn tuôn trào, cây đổ ngói bay... Giữa lúc ấy bỗng có một tiếng sét nổ ầm vang xé ngang trời, khiến cho mọi người đều kinh hãi. Sau một trận chiến long trời dậy đất, quân Tống tan tác, bọn tướng giặc bị giết và bị bắt sống làm tù binh giải về kinh sư. Triều đình tặng phong cho Tứ Vị Sấm Sét (Lôi Oanh): Trung quân đường đạo, Linh quang hộ quốc, Phù tộ an dân, Dương vũ dực thánh, Bảo cảnh hiển ứng Tối linh Đại vương Thượng đẳng thần. Sắc phong nguyên chữ thần hiệu: Thanh Cung Đại vương, Chàng Chiểu Đại vương, Từ Kinh Đại vương, Trang Nghị Đại vương. Chuẩn cho trang Hoa Dương phụng thờ. 

Đời Trần Thái Tông, giặc Nguyên tới xâm lấn nước ta, Trần Quốc Tuấn cầu đảo trăm thần tại các đền miếu, cũng từng tới đền Tứ Vị (Lôi Oanh) Đại vương và các vị ấy cũng đã có công phù hộ. Đến khi dẹp yên lũ giặc Ô Mã Nhi, Thái Tông đã bao phong mỹ tự cho Tứ Vị là: Linh ứng Anh triết Hiển hựu. Đời Lê Thái Tổ khởi nghĩa bình giặc Liễu Thăng thắng lợi, lên ngôi trị vì đất nước, gia phong mỹ tự cho Tứ Vị là: Phổ tế Cương nghị Anh linh. Sắc chỉ ban cho trang Hoa Dương trùng tu miếu điện để phụng thờ các ngài. 

(Theo sách Đức ông Trang Nghị Đại Vương sự tích (AE a5/23) Viện Nghiên cứu Hán Nôm). 

[Nguyên văn bản chữ Hán và bản dịch sách " Đức ông Trang Nghị Đại Vương sự tích" và các Sắc phong tôn thần Trang Nghị Đại Vương của thôn Xuân La, xã Thái Phương, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình đã in trong sách "Tài liệu địa chí Thái Bình tập II của Sở Văn hóa Thông tin Thái Bình, xuất bản tháng 2/2007, trang 102-130]

"

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2034907643493182&id=100009218984539