Ghi chép linh tinh lúc rảnh việc cày ruộng và đọc sách

13/09/2014

Văn nghệ Thứ Bảy : Xem tranh kí họa bút sắt của Tô Ngọc Vân về gia đình địa chủ Đỗ Văn Hiện

"thằng Đỗ Văn Hiện", hay "địa chủ Hiện", là nguyên ngữ mà Tô Ngọc Vân đã dùng, ghi ngay trên tranh.


Thời nhỏ chúng tôi đọc và học theo sách dạy vẽ của Tô Ngọc Vân (1906-1954), trong đó có một cuốn tựa như là Bước đầu học vẽ. Vẫn nhớ những bức kí họa bút sắt như "Lao Kai giải phóng" in trong sách. Trong tưởng tượng thời đó của chúng tôi, Tô Ngọc Vân là người gầy gầy manh mảnh, có lẽ là dí dỏm. Sau này, lớn lên, gặp những người con trai của ông, thì nhẩm nghĩ: giống giống với tưởng tưởng trước đây về người cha.

Hôm nay, xem một ít tranh của Tô Ngọc Vân vẽ vào tháng 9 năm 1953, theo đúng lối kí họa bút sắt mà chúng tôi đã học theo sách của ông. Ông vẽ về gia đình địa chủ Hiện.

Tháng 9 năm 1953 là thời điểm trước khi Luật Cải cách Ruộng đất được ban hành (ban hành vào tháng 12 cùng năm).

Tranh lấy về từ một bài báo của Phan Cẩm Thượng vừa lên bên tờ Tuổi trẻ. Nguồn gốc các tranh này là lấy ra từ cuốn Tô Ngọc Vân - tấm gương phản chiếu xã hội Việt Nam, 1906-1954 (NXB Tri Thức, 2014).

1. Bức một




2. Bức hai


3. Bức ba



Phan Cẩm Thượng viết:

"Tô Ngọc Vân (1906-1954) tham gia vẽ trong Cải cách ruộng đất ở hai tỉnh Thái Nguyên và Phú Thọ trong năm 1953, đặc biệt là xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba (Phú Thọ), nơi ông vẽ từng chi tiết của đời sống nông dân và địa chủ đương thời, thậm chí còn chi tiết hơn cả một phóng viên chụp ảnh.

Bộ tranh này có 54 bức hiện thuộc về nhà sưu tập người Thái Tira Vanictheeranont."

4 nhận xét:

  1. Cuốn sách "Bước đầu học vẽ" không phải do Tô Ngọc Vân soạn. Tác giả là Hoạ sĩ Nguyễn Văn Tỵ.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm tạ bác Lý, tôi nhớ nhầm rồi, nên trên chính văn cũng không dám chắc, chỉ ghi là "tựa như".

      Trí nhớ của con người là thế đấy, ta không nên ỷ lại vào nó được. Tôi sẽ không sửa chính văn, để nguyên thế, như là chứng cớ cho trí nhớ.

      Xóa
  2. Chào bác Giao! Hay vào Blog của bác đọc nhưng chẳng dám bình luận vì thấy kiến thức của mình nông cạn quá!
    Đúng như bác Thiên Lý nói, cuốn sách Bước đầu học vẽ là của họa sĩ Nguyễn Văn Tỵ!
    Năm trước bác post một số ảnh bác chụp cùng bạn bè thấy có cả anh Mạnh người Thái Bình! Trước đây em học sau anh Mạnh 1 khóa ở Trường Cao đẳng VHNT Thái Bình! Sau khi tốt nghiệp anh M lên HN học tiếp! Còn em về quê gõ đầu trẻ!
    Cách đây mấy năm bon em lên HN có gặp anh Mạnh, a cho số ĐT. Do bị mất ĐT nên ko còn số! Không biết dạo này anh M và GĐ có khỏe ko?
    Anh Mạnh với mấy bạn lớp của anh ấy được bọn e đánh giá là quái kiệt của trường em đấy! Anh Mạnh còn làm thơ nữa!
    Cảm ơn bác đã cho cơ hội được nói mấy lời!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cường thân mến. Lâu quá rồi, tới mấy chục năm, nên mình không còn nhớ rõ, nhưng hình như Cường là con trai thầy giáo dạy vẽ ngày trước đúng không ?

      Bạn Mạnh thì có Fb đó Cường à. Bạn có thể vào Fb của Mạnh nhé (đường link thì ở đâu đó trong Giao Blog).

      Xóa

Khi sử dụng tiếng Việt, bạn cần viết tiếng Việt có dấu, ngôn từ dung dị mà lại không dung tục. Có thể đồng ý hay không đồng ý, nhưng hãy đưa chứng lí và cảm tưởng thực sự của bạn.

LƯU Ý: Blog đặt ở chế độ mở, không kiểm duyệt bình luận. Nếu nhỡ tay, cũng có thể tự xóa để viết lại. Nhưng những bình luận cảm tính, lạc đề, trái thuần phong mĩ tục, thì sẽ bị loại khỏi blog và ghi nhớ spam ở cuối trang.

Ghi chú (tháng 11/2016): Từ tháng 6 đến tháng 11/2016, hàng ngày có rất nhiều comment rác quảng cáo (bán hàng, rao vặt). Nên từ ngày 09/11/2016, có lúc blog sẽ đặt chế độ kiểm duyệt, để tự động loại bỏ rác.